Het Nationaal Militair Museum in Soesterberg heeft een uiterst zeldzame Duitse handleiding van de geheime Enigma-machine bemachtigd. De handleiding is gedrukt met oplosbare inkt. Er zijn volgens het museum nog maar drie van dergelijke exemplaren bekend.
Het exemplaar, dat nog in goede staat verkeert, is afkomstig van de ‘Marinebefehlshaber in den Niederlanden’. Deze functie werd in de oorlogsjaren vervuld door in totaal vijf verschillende personen. Na de oorlog kwam de handleiding in bezit van Nicolaas Govert de Bruijn, een inmiddels overleden wiskundige en hoogleraar in de wiskunde aan de Technische Universiteit Eindhoven. Hij staat vooral bekend om zijn vele bijdragen op het gebied van de (wiskundige) analyse, getaltheorie, combinatoriek of combinatieleer en logica, vandaar De Bruijns belangstelling voor de Enigma. Zijn kleinzoon schonk de handleiding aan het Nationaal Militair Museum.
De handleiding was bedoeld voor het gebruik van Enigma-codeermachines. Deze machines, ook wel Schlüsselmaschine genoemd, werden tijdens de Tweede Wereldoorlog door de nazi’s gebruikt zodat er in een soort geheimtaal gecommuniceerd kon worden. De handleiding die het museum in Soesterberg is gekregen was bedoeld voor de Enigma M, een machine die onder meer door de Duitse luchtmacht werd gebruikt. Het museum:
“Het kraken van de Enigma’s door de geallieerden was een belangrijke activiteit en speelde vanwege het beschikbaar komen van geheime informatie over de Duitse oorlogsmachine een cruciale rol in het verloop van de oorlog, vooral met betrekking tot de U-bootoorlog in de Atlantische Oceaan, het front in Afrika en de landing in Normandië.“
Lees ook: Alan Turing (1912-1954) – Computerpionier en codekraker
Boek: Alan Turing en de Enigma-code
