Een tot in detail bewaard gebleven landhuis in Enschede, daterend uit de jaren vijftig, is recent verworven door Hendrick de Keyser Monumenten. Het is het eerste pand van de monumentenorganisatie in Twente. Het zogenoemde Huis Van Gelderen werd ontworpen door architect Hein Salomonson voor het gezin van textielfabrikant Van Gelderen.
Architect Hein Salomonson (1910-1994) verwierf bekendheid als ontwerper van gedetailleerde vrijstaande woonhuizen en interieurs in de jaren vijftig en zestig. In zijn leertijd in Den Haag, Wenen en Parijs bij Josef Hoffmann en Le Corbusier werd hij gegrepen door de experimentele architectuur van het Nieuwe Bouwen. Salomonson was na de oorlog redacteur van het tijdschrift Goed Wonen en een van de architecten die mede vorm gaf aan het moderne, informele wonen in Nederland. Zijn ontwerpen zijn volgens Hendrick de Keyser zeer kenmerkend voor de naoorlogse moderne villabouw in Nederland.
“Zijn werk was kennelijk van zo’n goede kwaliteit dat de familie alleen de keuken een keer heeft vervangen maar verder meer dan zestig jaar comfortabel heeft gewoond in dit gezinshuis, waar door de kinderen werd gerolschaatst in de gangen.”
Het huis dat Salomonson ontwierp voor het jonge opgroeiende gezin van Henk van Gelderen en Beryl Menko, werd gebouwd in 1956-1957. Van Gelderen, actief in het verzet en directeur van Stoomweverij De Nijverheid, was een vriend van Salomonson en hielp hem tijdens diens onderduiktijd. Kenmerkend voor het ontwerp is volgens de nieuwe eigenaar…
“…het denken vanuit de plattegrond, de geschakelde, blokachtige opbouw van het huis, de zorgvuldige routing, de open relatie met de omgeving en de afwerking van het interieur met een enorme variatie aan materialen.”
Dag en nacht
Het huis is verdeeld in een dag- (wonen) en nacht- (slapen) gedeelte. Een hal-patio vormt het verbindende element. De woonkamer heeft grote glaspuien naar de tuin en bestaat uit een zit- en eetgedeelte. Door een leren scherm, aan één zijde wit aan de andere zijde blauw, kunnen de ruimten van elkaar worden gescheiden. De tuin om het huis, met een groot gazon, borders met vaste planten en een rozentuin werd aangelegd in 1957 naar ontwerp van de bekende tuinarchitect Mien Ruys met wie Salomonson vaker samenwerkte.
Beryl van Gelderen en de vijf kinderen hebben het grotendeels onaangetaste familiehuis met alle originele details, sanitair en meer dan honderd bouwtekeningen aan Hendrick de Keyser geschonken om het huis en tuin voor de toekomst te beschermen. Het huis zal worden gerestaureerd. Na restauratie wordt het huis verhuurd; het zal op afspraak ook met enige regelmaat te bezichtigen zijn.
