Wat een molotovcocktail is weten de meeste mensen wel. Minder bekend is waarom dit wapen een Russische naam heeft. We hebben het te danken aan de Finnen die het wapen tijdens de zogeheten Winteroorlog op grote schaal inzetten in hun strijd tegen de Russen.
De Fins-Russische Winteroorlog brak in 1939 uit. Kort daarvoor hadden Duitsland en Rusland het controversiële Molotov-Ribbentrop-verdrag gesloten, vernoemd naar de Russische buitenlandminister Vjatsjeslav Molotov en diens Duitse collega Joachim von Ribbentrop. Het niet-aanvalsverdrag bevatte een geheime clausule waarin de twee grootmachten afspraken Polen onderling te verdelen. Daarnaast werd vastgelegd dat de Sovjet-Unie zich over de Baltische landen en later over het Roemeense Besarabië mocht ‘ontfermen’. Hitler zag hierna zijn kans schoon en viel op 1 september 1939 Polen binnen. Kort hierna deed de Sovjet-Unie hetzelfde waardoor Polen van twee kanten werd aangevallen.
Zes weken na ondertekening van het Molotov-Ribbentrop richtte Rusland het vizier op Finland, waarmee het al langer op gespannen voet stond. Een Finse delegatie kreeg in Moskou een eisenpakket voorgelegd. Kort gezegd kwam het erop neer dat Finland een en ander aan grondgebied moest inleveren. De Finnen weigerden en deden nog wel een tegenvoorstel om de zaak te sussen, maar dat werd van tafel geveegd. De zaak escaleerde hierna en op 30 november 1939 trokken Russische legers Finland binnen.
Anti-tankwapen
In de strijd tegen de Russen maakten de Finnen – die in de oorlog sowieso fel van zich afbeten – veelvuldig gebruik van molotovcocktails. Hiermee kon men het grote gebrek aan wapens enigszins compenseren. Het simpele wapen werd vernoemd naar de door de Finnen zo gehate Russische buitenlandminister Molotov.
In de strijd tegen de Russen zetten de Finnen de cocktail vooral in als een soort antitankwapen. Hierbij klom men op de vijandelijke tank en werd het luik in de geschutskoepel geopend om vervolgens een brandende cocktail naar binnen te werpen. Als de Russische soldaten hierna brandend de tank uit klauterden, waren ze een makkelijk doelwit voor scherpschutters.
Als ontsteker van de cocktail gebruikten de Finnen stormlucifers. Ten tijde van de Winteroorlog liet de Finse regering circa 450.000 molotovcocktails produceren door de Alko-wodkadestilleerderij. De Russen gebruikten het wapen zelf overigens ook. De ‘cocktail’ stond daar echter bekend als ‘zazhigatelnije butilki’ wat zoveel betekent als ‘brandende flessen’. Tegenwoordig spreekt men in Rusland echter ook gewoon van molotovcocktails.
De cocktail is overigens geen echt Finse uitvinding. In de Spaanse Burgeroorlog werd het wapen bijvoorbeeld ook al veelvuldig ingezet. De Finnen maakten het wapen echter populair en bewezen hoe effectief hij kon zijn in de strijd.
Lap stof
De molotovcocktail is relatief eenvoudig te maken. Hij bestaat uit een glazen fles die gevuld is met een brandbare stof. In de fles wordt vaak een lont of lap stof gestoken die men aan de bovenzijde in brand steekt. Wanneer men de gevulde fles vervolgens richting een doelwit gooit, spat deze daar uit elkaar en ontstaat een kleine vlammenzee. Tegenwoordig wordt de molotovcocktail soms nog gebruikt tijdens rellen.
Finland in de eerste helft van de twintigste eeuw
Bronnen ▼
-https://en.wikipedia.org/wiki/Molotov_cocktail
-Finse dagen – Herman Koch