Dark
Light

Hoe de Britten veldmaarschalk Erwin Rommel probeerden uit te schakelen

Auteur:
4 minuten leestijd
Erwin Rommel in Noord-Afrika, 1942 (CC BY-SA 3.0 de - Bundesarchiv - wiki)
Erwin Rommel in Noord-Afrika, 1942 (CC BY-SA 3.0 de - Bundesarchiv - wiki)

Al in de Eerste Wereldoorlog had de toen nog jonge “Oberleutnant” Erwin Rommel (1891-1944) blijk gegeven over een groot tactisch inzicht te beschikken. Tijdens de Duits-Oostenrijkse campagne aan het Italiaanse front leverde dit talent hem in 1917 een bevordering op tot “Hauptmann” en de prestigieuze onderscheiding “Pour le Mérite”. Datzelfde talent zou Rommel echter later tot tweemaal toe het doelwit maken van een moordpoging door de Britse “Special Air Service forces”, de SAS.

Een kijk op wat voorafging tijdens het interbellum

Erwin Rommel in 1917 met de Pour le Mérite (Publiek Domein - wiki)
Erwin Rommel in 1917 met de Pour le Mérite (Publiek Domein – wiki)
Op 11 november 1918 zwegen de wapens en was de Eerste Wereldoorlog teneinde. In tegenstelling tot vele andere officieren en soldaten wist Rommel zijn militaire carrière voort te zetten onder de Weimar-republiek. Na enige tijd gekazerneerd geweest te zijn in Stuttgart werd hij einde jaren twintig aangesteld als docent aan de infanterieschool van Dresden en in 1932 bevorderd tot majoor.

Nadat het jaar daarop de “Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei”, de NSDAP, aan de macht was gekomen, raakte Rommel in contact met Adolf Hitler en kwam zijn carrière in een stroomversnelling. Nog datzelfde jaar werd hij benoemd tot “Oberstleutnant” en in oktober 1937 tot “Oberst”. Op de vooravond van de Duitse inval in Polen werd hij op voorspraak van Hitler bevorderd tot “Generalmajor”.

De SAS slaat toe

Kort na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog kreeg Rommel het bevel over de 7de Pantserdivisie waarmee hij in mei 1940 als één der eersten de Maas overschreed en Frankrijk binnenviel. Enkele dagen later verleende Hitler hem hiervoor het Ridderkruis. Begin februari 1941 werd Rommel bevorderd tot “Generalleutnant” en kreeg hij het commando toegewezen over het Afrikakorps met de opdracht de Italiaanse troepen in Libië die door de Britten in het nauw waren gedreven te hulp te snellen. In amper twee maanden tijd slaagde Rommel erin het tij te doen keren en rukte vanuit Tripoli met zijn tanks dwars door de Libische woestijn op tot aan Tobroek. De Engelsen, die hierdoor aanzienlijk terreinverlies hadden geboekt, vreesden hun overwicht in Noord-Afrika te verliezen en besloten daarop een plan uit te werken om Rommel in zijn hoofdkwartier te Al Bayda te doden.

In de nacht van 14 op 15 november ontscheepten een dertigtal SAS commando’s op de stranden van Khashm al-Kalb nabij de Libische kustplaats Hamama. Na een uitputtende tocht door de woestijn, bereikten ze drie dagen later Rommels hoofdkwartier en gingen bij het invallen van de duisternis over tot de aanval. Het plan verliep echter niet zoals voorzien. Een Duitse schildwacht kon alarm slaan en er ontspon zich een hevig vuurgevecht waarbij de bevelvoerende SAS-officier werd gedood. De operatie draaide uit op een totaal fiasco en slechts twee van de ruim dertig commando’s wisten ongedeerd terug te keren naar de eigen linies. Achteraf bleek dat Rommel zelfs niet aanwezig was en al enkele dagen eerder Al Bayda had verlaten.

Een nieuwe liquidatiepoging

In 1943 was het na het debacle van het 6de Duitse leger in Stalingrad en de landing van Britse en Amerikaanse troepen op Sicilië stilaan duidelijk dat de dagen van het “Derde Rijk” geteld waren. Aan Duitse zijde werd alle hoop gesteld op de “Atlantikwall”, een verdedigingslinie van bunkers en afweergeschut langs de West-Europese kustlijn die een geallieerde invasie op het vasteland moest verhinderen. Rommel, die intussen bevorderd was tot veldmaarschalk, werd naar Frankrijk teruggeroepen om er het bevel op zich te nemen van de pantserdivisies van “Heeresgruppe B” en belast met het toezicht op de verdere verbeteringen en versterkingen van de in zijn sector gelegen “Atlantikwall”.

Tevergeefs, want op 6 juni 1944 werd in Normandië geschiedenis geschreven toen een geallieerd invasieleger er op de kust voet aan wal zette. Op “Omaha Beach”, één van de vijf landingsstranden, stuitten de Amerikaanse troepen op hevig verzet van de Duitsers en ook op de andere stranden vorderde de opmars maar moeilijk. Toch slaagden de geallieerden erin een bruggenhoofd te vormen en langzaam verder op te rukken. De Britten, beducht voor een tegenaanval van Rommel, besloten om opnieuw een actie te ondernemen om Rommel te liquideren.

Erwin Rommels woestijnuniform (Publiek Domein - wiki)
Erwin Rommels woestijnuniform (Publiek Domein – wiki)
De vijfentwintigste juli 1944 werd een team van SAS commando’s gedropt achter de vijandelijke linies met de opdracht Rommel uit de weg te ruimen in zijn hoofdkwartier te La Roche-Guyon. Ook deze operatie draaide op niets uit want enkele dagen voordien, op 17 juli, was Rommel in de buurt van het dorpje Livarot zwaar gewond geraakt tijdens een luchtaanval en in allerijl overgebracht naar een nabijgelegen veldhospitaal.

De verdere gebeurtenissen

Toen Rommel vier dagen later in het veldhospitaal uit de coma ontwaakte was in Berlijn de hel losgebroken. Daags voordien, op 20 juli had kolonel Claus von Stauffenberg (1907-1944) met de hulp van enkele andere officieren tijdens een stafbespreking in Hitlers hoofdkwartier een mislukte bomaanslag gepleegd op de dictator. Hoewel de bom wel degelijk tot ontploffing kwam, raakte Hitler slechts licht gewond. Vrijwel onmiddellijk daarna opende de Gestapo een klopjacht op de samenzweerders en volgde door heel Duitsland een golf van arrestaties. Algauw werd ook Rommel verdacht van medeplichtigheid aan het complot en op 14 oktober 1944 gedwongen zelfmoord te plegen om een schijnproces te vermijden en zijn gezin te vrijwaren voor vervolging. Wat de SAS tot tweemaal toe dus niet lukte, liet Hitler uiteindelijk zelf uitvoeren…

Ook interessant: Biografie Erwin Rommel ontkracht mythes
Boek: Erwin Rommel – De man achter de mythe

Gepassioneerd door vreemde culturen en de geschiedenis van het vroege neolithicum tot aan onze moderne tijden schrijft Rudi Schrever al verscheidene jaren op regelmatige basis artikelen voor Historiek.net en andere gespecialiseerde vakbladen. Verder is hij bestuurslid van de Geschied- en Heemkundige kring van de Brusselse deelgemeente Laken. [email protected]

Gratis geschiedenismagazine

Ontvang, net als ruim 50.000 anderen, iedere week de gratis nieuwsbrief van Historiek:

Gratis nieuwsbrief

Meld u aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief (51.015 actieve abonnees)


Donateurs ondersteunen ons project en dragen direct bij aan de uitbreiding van ons archief.

Meer informatie

×