Nacht van de Lange Messen (de Röhm-Putsch)

In de Nacht van de Lange Messen (30 juni 1934 – 2 juli 1934), ook wel bekend als de Röhm-Putsch, liet Adolf Hitler via de Schutzstaffel (SS) een groot deel van de top van de Sturmabteilung (SA) uitschakelen. Het ging om minstens 85 prominente SA-leden, van wie leider Ernst Röhm de bekendste naam was. Er zijn echter ook schattingen die uitgaan van 150 en zelfs 1000 slachtoffers… Met name de SS van Heinrich Himmler profiteerde van de Nacht van de Lange Messen en kreeg daarna meer macht.

Naast vooraanstaande SA-ers, liet Hitler ook enkele linkse kopstukken uit de NSDAP vermoorden – onder wie Gregor Strasser -, evenals prominent anti-nazi’s als voormalig generaal en rijkskanselier Kurt von Schleicher, publicist Fritz Gerlich en de politicus Gustav von Kahr. Laatstgenoemde werd naar het concentratiekamp Dachau gebracht, een SS-kamp voor politieke tegenstanders, en daar geëxecuteerd op bevel van Theodor Eicke.

Waarom een Nacht van de Lange Messen?

Hitler stoorde zich aan de linkse sympathieën binnen de SA en was bang dat de SA, die probeerde om de Wehrmacht te vervangen, te veel invloed kreeg.

Na lang aarzelen gaf hij daarom de SS de opdracht om tientallen SA-leden uit te schakelen. Als dekmantel gebruikte Hitler de bewering dat vermeende homoseksualiteit in de SA uitgeroeid moest worden en dat er heimelijke plannen voor een staatsgreep in die kringen leefden.

De SS – met als paramilitaire tak vanaf 1934 de SS-Verfügungstruppe, vanaf 1940 Waffen SS genoemd – was ontstaan in 1925 en bedoeld als persoonlijke lijfwachtorganisatie van Hitler. De SS vormde een hoogstaande eenheid binnen de SA. Onder leiding van Himmler groeide de SS uit tot een van de meest gevreesde organisaties van het Derde Rijk.

Lees ook: Adolf Hitler (1889-1945) – Führer van het Derde Rijk
Meer: Artikelen over de Tweede Wereldoorlog
Overzicht van boeken over de Tweede Wereldoorlog

Bronnen ▼