Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.
<<< Signalementen week 38 | Signalementen week 40 >>>
Selectie week 39
Amerika Amerika
Het land van de onbegrensde tegenstellingen
Marieke de Vries geeft een unieke en actuele kijk op de Amerikaanse presidentsverkiezingen en een blik achter de schermen op haar werk als NOS-correspondent. In de aanloop naar de verkiezingen blikt De Vries terug op diverse grote gebeurtenissen die het nieuws beheersten: de dood van George Floyd, de bestorming van het Capitool, de afzettingsprocedures tegen Donald Trump, zijn arrestatie, het televisiedebat tussen hem en Joe Biden op 27 juni 2024, de moordaanslag op de ene en de terugtrekking uit de race van de andere presidentskandidaat.De moord op Julius Caesar
In augustus 45 v.Chr., zeven maanden voor de iden van maart, reed een zegevierende stoet de stad Mediolanum (Milaan) binnen. Twee strijdwagens reden voorop: een met Julius Caesar en Marcus Antonius, een met Decimus en Octavianus. Waarom vergezelden deze drie Romeinen Caesar in zijn triomf? Waarom zou een van hen hem binnen zeven maanden verraden? En hoe waren de drie mannen in staat om na Caesars dood legers op de been te brengen en zich tegen elkaar te keren in een nieuwe oorlog die het einde van de Republiek zou betekenen?
De schaakrevolutie
Hoe een eeuwenoud bordspel populairder dan ooit werd
Met een historie van maar liefst 1500 jaar is schaken vrijwel altijd het meest prominente spel in de westerse cultuur geweest. Door de geschiedenis heen heeft het ‘spel der koningen’ schrijvers, schilders, filmmakers, muzikanten, wiskundigen en wetenschappers geïnspireerd. Maar ondanks die lange geschiedenis is schaken nog nooit zo populair geweest als nu. Hoe komt dat?Dochters van Lucy
De geschiedenis van de vrouw-manverhouding vanaf de eerste vrouw
Dit boek vertelt het verhaal van de macht en de onmacht van vrouwen en mannen vanaf de eerste mens, Lucy, zo’n 3,2 miljoen jaar geleden, tot de emancipatie van de vrouw in de vorige eeuw. Centraal staan de vragen wanneer en waarom de ongelijkheid tussen vrouwen en mannen ontstond en in welke delen van Eurazië de genderongelijkheid het meest intens was.Een koningsdrama
Het huwelijk van koning Willem I met gravin Henriette d’Oultremont op basis van hun brieven
Met de dood van koning Willem I in 1843 stierf als het ware ook zijn tweede vrouw, Henriette d’Oultremont. Ze verdween in de vergetelheid, totdat ruim een eeuw later bij toeval de correspondentie voor de dag kwam, die Willem en hofdame Henriette anderhalf jaar lang hadden gevoerd.Fragment: Een grafmonument voor koning Willem I?
Energie, emigratie en ecologie
(On)zin van wereldgeschiedenis
Wereldgeschiedenis is geen ver-van-ons-bed-show. Evenmin is het de geschiedenis van één homogene wereld. Om de wereld vandaag te begrijpen is wereldgeschiedenis van cruciaal belang. Maar wereldgeschiedenis zelf is relatief jong. Toen de discipline in de jaren 90 ten tonele verscheen, was het vooral een manier om toenemende globalisering in die periode te begrijpen.Bespreking: Wereldgeschiedenis, een huis met vele kamers
Hitlers mensen
De gezichten van het Derde Rijk
Na het voltooien van zijn veelgeprezen trilogie over het Derde Rijk was er één vraag die historicus Richard J. Evans maar niet losliet: hoe heeft het zover kunnen komen dat een samenleving zo massaal de wil van het kwaad tot uitvoering bracht? Om de opkomst en invloed van het nationaalsocialisme te kunnen doorgronden neemt hij ons mee naar de oorsprong: de levens van de belangrijkste leden van de nazibeweging.Fragment: Hans Frank en zijn bloedige schrikbewind in Polen
Israël. 7 oktober
Getuigen over de terreuraanval door Hamas
Op 7 oktober 2023 lanceerde Hamas vanuit Gaza een ongekende aanval op Israël. Circa 1200 burgers lieten het leven. Er vielen meer dan 2500 gewonden. Zo’n 250 mensen werden ontvoerd. Het was de dodelijkste dag voor het Joodse volk sinds de Tweede Wereldoorlog. Onderzoeksjournalist Lee Yaron interviewde honderden overlevenden, nabestaanden en hulpverleners.Kleine jongen
Het leven van André Hazes
André Hazes wist met zijn muziek iedereen te raken. Toen hij twintig jaar geleden overleed was het hele land in rouw: maar liefst zes miljoen mensen volgden de uitzending van de afscheidsdienst op televisie. Maar wie wás André Hazes? Waarom was hij, ondanks alle roem, toch zo onzeker? Oldenburger sprak met mensen die een belangrijke rol speelden in het leven van de artiest en met degenen voor wie André Hazes van grote betekenis was.Moord in de goelag
Leven en dood van Aleksej Navalny
De moord op Aleksej Navalny in februari 2024, twee jaar na de gruwelijke inval van Rusland in Oekraïne, vormde een nieuw dieptepunt in de toch al weerzinwekkende gedragingen van het Kremlin. Navalny flirtte in zijn jonge jaren met nationalistisch rechts, maar ontpopte zich in de loop der tijd tot de belangrijkste Russische oppositieleider, die door het regime op alle mogelijke manieren werd tegengewerkt.Odyssee
Een hervertelling van het grootste epos aller tijden
Na het internationale succes van Mythos, Helden en Troje vertelt Stephen Fry in dit laatste deel van zijn serie over de Griekse mythologie met zichtbaar schrijfplezier en zijn kenmerkende onderkoelde humor het verhaal van een van de beroemdste werken uit de klassieke oudheid: Homerus’ Odyssee. We volgen Odysseus nadat hij de gevallen stad Troje heeft verlaten. Tien lange jaren is hij onderweg naar huis, naar zijn vrouw Penelope op het eiland Ithaca.Theodor Sanders 1847-1927
De vergeten compagnon van Berlage
Architect, spoorwegingenieur en ondernemer Theodor Sanders zette zich onvermoeibaar in voor de vooruitgang op technisch, economisch en maatschappelijk gebied. Opgeleid in Delft en Wenen, bouwde hij villa’s in Apeldoorn en Baarn. Sanders droeg bij aan de opbloei die Amsterdam eind 19e eeuw doormaakte, een leertijd voor zijn jongere compagnon Berlage.Veroveraars van de steppe
Euraziatische nomaden van Attilla de Hun tot Dzjengis Khan
In deze nieuwe geschiedenis van de Euraziatische Steppe, van ruim voor onze jaartelling tot de vijftiende eeuw, schetst professor Kenneth Harl een levendig beeld van de nomadenvolken, die dagelijks de strijd aan gingen tegen de woeste omstandigheden op de steppe.Willem van Genk. De eenheid van het spinnenweb
Biografie van een ongekend genie
Willem van Genk is de bekendste outsider-kunstenaar van Nederland. Ook internationaal wordt hij gezien als een grootheid in deze kunstcategorie. Tegelijkertijd is hij voor velen een onbekende. Toch behoort hij, samen met Mondriaan, Willink en Appel, tot de belangrijkste Nederlandse kunstenaars van de twintigste eeuw.
Meer geschiedenisboeken:
- De MAARzegger in hersenland. Tussen wijsheid en wetenschap – Kees Brunia
- De middeleeuwse kloosters van Amsterdam. Verschenen en weer verdwenen tussen 1389 en 1585 – Jos Pierik
- Een onbekend kind. Hoe een joodse peuter toch uit handen van de nazi’s bleef – Aliëtte de Vries
- Een Hogere liefde. Brieven aan een Duitse vriend (met een inleidend essay van Bas Heijne) – Albert Camus
- Het begon bij Bebé. Leven na slavernij vanaf 1843. Een waargebeurde familiegeschiedenis
- Het dak op. De reis van een rietdekker – Tom Allan
- Opperhuidmens. Biografie van Hans Warren – Mario Molegraaf
- Sporen van Drie Oktober. Tastbare herinneringen aan beleg en ontzet van Leiden – Ruurd Kok
- Vederlicht zwaargewicht. De F-16 in dienst van de Koninklijke Luchtmacht 1979-2024