De Nederlandse Spoorwegen (NS) gaat een partnerschap aan met het Nationaal Holocaust Museum in oprichting in Amsterdam. Het bedrijf levert een bijdrage door onder andere archiefmateriaal, historische voorwerpen en bij NS bekende verhalen van medewerkers en slachtoffers beschikbaar te stellen.
Na de capitulatie van Nederland in 1940 zette de NS, als staatsbedrijf, haar publieke taak voort te zetten. NS:
“Met tegenzin werd het gezag van de bezetter geaccepteerd. De volle consequenties waren nog niet te overzien. NS heeft in opdracht van de nazi’s extra treinritten gereden waarmee in Nederland wonende joden werden gedeporteerd, meestal met als eerste bestemming Kamp Westerbork. Ook Roma, Sinti, krijgsgevangenen en dwangarbeiders werden gedeporteerd.”
De NS noemt de Tweede Wereldoorlog een blijvend een zwarte bladzijde in haar geschiedenis.
“Door te investeren in monumenten, tentoonstellingen en onderwijs leveren we een bijdrage aan het levend houden van de herinnering aan de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust.”
Het spoorwegbedrijf heeft ook samenwerkingen met Herinneringscentrum Westerbork, Nationaal Fonds 4 en 5 mei, het Nederlands Auschwitz Comité, Stichting Sobibor en het Spoorwegmuseum. Recent besloot NS financieel bij te dragen aan het Nationaal Holocaust Namenmonument. Ook wordt een financiële bijdrage geleverd aan het Nationaal Holocaust Museum in oprichting, dat onderdeel is van het Joods Cultureel Kwartier (JCK).
“NS vindt het belangrijk dat er blijvend, ongecensureerd en ongepolijst aandacht is voor de Holocaust en de rol die de Nederlandse Spoorwegen toen gespeeld hebben. Er zijn ook NS’ers door oorlogshandelingen of vanwege hun verzet om het leven gekomen. Maar dit neemt niet weg dat de rol die ons bedrijf ten aanzien van het transport van gedeporteerden tijdens de oorlog gespeeld heeft, moeilijk is om mee te leven. Eén van mijn voorgangers heeft hier eerder zijn oprechte verontschuldigingen voor aangeboden. Het is van belang dat wij de slachtoffers eren en blijven herdenken. Het Nationaal Holocaust Museum is bij uitstek een plek om die verantwoordelijkheid uit te dragen. Nu en in de toekomst.”
Het Joods Cultureel Kwartier bestaat op dit moment uit het Joods Historisch Museum, het Kindermuseum, de Portugese Synagoge, de Hollandsche Schouwburg en het Nationaal Holocaust Museum in oprichting. De organisatie heeft het initiatief genomen om een permanent Nationaal Holocaust Museum op te richten op twee historische locaties. De Hollandsche Schouwburg, waar tienduizenden Joden gevangen zaten voorafgaand aan hun deportatie, is en blijft vooral een herdenkingsplek. Aan de overkant van de straat staat de voormalige Hervormde Kweekschool. Dit is een plek van waaruit honderden joodse kinderen gered werden. In het museum moet zichtbaar worden hoe de Holocaust het hedendaagse Nederland mede heeft gevormd. Op dit moment loopt een grote fondsenwervingscampagne.
Lees ook: Geschiedenis van de Nederlandse Spoorwegen
…en: ‘NS verdiende 2,5 miljoen euro aan Jodentransporten’
Overzicht van boeken over de Tweede Wereldoorlog
