Het Olympisch Vuur is tegenwoordig niet meer weg te denken van de Olympische Spelen. De traditie is echter nog helemaal niet zo oud. Amsterdam had in 1928 de primeur.
De moderne traditie van het Olympisch vuur werd bedacht door de Nederlandse architect Jan Wils, de ontwerper van het Olympisch Stadion in Amsterdam. Bij het stadion liet hij een 46 meter hoge toren bouwen, de Marathontoren. Het was zijn bedoeling dat iedereen in Amsterdam overdag rook uit de toren kon zien opstijgen en ’s avonds vuur.
Tegenwoordig wordt het Olympisch vuur altijd aangestoken door een bekende sporter. In Amsterdam ging dat in 1928 anders. Een medewerker van het gasbedrijf mocht het vuur toen ontsteken. Hierna werd de brandende schaal naar boven getakeld.
Opvallend was overigens dat koningin Wilhelmina in 1928 niet aanwezig was bij de openingsceremonie. De vorstin bleef uit protest weg. Ze was boos omdat er niet met haar was overlegd over de datum waarop de internationale sportmanifestatie zou beginnen. Op het moment van de opening was Wilhelmina in Noorwegen. In haar plaats verklaarde prins-gemaal Hendrik de Spelen op 28 juli 1928 voor geopend. De afsluitingsceremonie woonde koningin Wilhelmina wel bij.
Fakkeltocht
In 1928 was er nog geen fakkeltocht voorafgaand aan de opening van de Spelen. Die traditie begon pas in 1936, tijdens de Olympische Spelen in nazi-Duitsland. De Olympische vlam werd toen aangestoken door actrices die speelden dat ze priesteressen waren uit de Oudheid. Vanuit Olympia ging de fakkeltocht vervolgens naar Berlijn, waar het vuur onder toeziend oog van Adolf Hitler werd ontstoken. Deze eerste fakkeltocht werd bedacht door de Duitse sportfunctionaris Carl Diem.
De moderne traditie van het Olympisch Vuur gaat volgens het IOC terug op de oudheid. Tijdens de antieke Spelen zou er een vuur zijn ontbrand op het altaar van de godin Hestia. Dit vuur zou vervolgens gebruikt zijn om andere altaren te ontbranden, onder meer voor de tempels van Zeus en Hera. Helemaal onomstreden is deze bewering niet. Volgens critici is er geen bewijs voor een echte vuurtraditie rondom de antieke Spelen. Bij de tempel van Hera werd wel een eeuwigdurend vuur in stand gehouden, maar die speelde voor zover bekend geen rol bij de Spelen.
Boek: 100 jaar Nederland op de olympische spelen
Bronnen ▼
Delpher