Dark
Light

Ook de voorganger van 50PLUS ging ruziënd ten onder

3 minuten leestijd
Plenaire zaal van de Nederlandse Tweede Kamer in Den Haag
Plenaire zaal van de Nederlandse Tweede Kamer in Den Haag (CC0 - Husky - wiki)

Het is 50PLUS niet gelukt bij de verkiezingen een zetel in de Tweede Kamer te bemachtigen. Dat zal – mag je aannemen – ook niet meer gebeuren. Jarenlang boekte de partij (bescheiden) successen, maar uiteindelijk ging ze ten onder aan geruzie en persoonlijke vetes.

Wat niet iedereen meer zal bijstaan is dat 50PLUS een voorganger heeft gehad, die evenmin conflictloos aan zijn einde kwam. Dat was het AOV (Algemeen Ouderen Verbond), dat in 1994 de Kamer betrad met 6 zetels. Meer dan 50PLUS er ooit gehad heeft. Eigenlijk was er in dat jaar zelfs sprake van twee ouderenpartijen. Ook de Unie 55+ verwierf een zetel. Die werd ingenomen door Bertus Leerkes. Deze bescheiden ex-verpleger werd door de overige partijen niet helemaal serieus genomen en zijn partij evenmin. In 1998 verdween hij weer uit het parlement. Net als het AOV overigens.

Jet

Het AOV werd in 1993 opgericht door de voormalige Philips-employee Martin Batenburg en stond onder politieke leiding van Jet Nijpels, een schoonzus van VVD-kopstuk Ed. Aanvankelijk vierde Nijpels voor de VVD triomfen in de gemeenteraad van Eindhoven, maar in 1993 scheidde zij zich na een hoop onenigheid af.

Lang politiek dakloos bleef ze niet, want Batenburg vroeg haar als lijsttrekker voor de landelijke verkiezingen in 1994. Het AOV zou zich hard gaan maken voor de belangen van de ouderen, een ook toen al groeiende groep, en maakte zich onder meer sterk voor het op peil houden van de oudedagsvoorziening AOW. Bij de gemeenteraadsverkiezingen eerder in 1994 had de partij in Eindhoven veel succes.

Logo van het Algemeen Ouderen Verbond
Logo van het Algemeen Ouderen Verbond
Het AOV kreeg de wind in de zeilen door onhandig optreden van Elco Brinkman, die bij het CDA Ruud Lubbers moest doen vergeten (maar daar niet in slaagde). Hij kondigde bij de presentatie van het verkiezingsprogramma van zijn partij voor 1994 aan dat alle uitkeringen (dus inclusief de AOW) bevroren zouden worden. Hoewel die maatregel al eerder was uitgelekt, zorgde hij bij de 65-plussers voor een storm van verontwaardiging. De voorgenomen ingreep betekende het begin van het einde van het partijleiderschap van Brinkman.

Gouden toekomst

Het AOV daarentegen profiteerde. Ouderen – en niet zij alleen – stemden in groten getale op Jet Nijpels en consorten. Haar partij leek een gouden toekomst tegemoet te gaan. Maar weldra bleek dat Batenburg en Nijpels moeilijk door één deur konden. In de partij ontstonden diverse belangentegenstellingen, die in de media breed werden uitgemeten. Ook binnen de Kamerfractie was voortdurend sprake van mot.

Al na enkele maanden werd het eerste Kamerlid, de nogal merkwaardig opererende Theo Hendriks, uit de fractie gezet omdat hij zich te eigenzinnig zou gedragen. Hendriks ‘begon voor zichzelf’. Hij onderscheidde zich door redevoeringen die de indruk wekten dat hij niet helemaal spoorde en waarover spottend en soms lacherig werd gedaan.

Hek van de dam

Nadat Hendriks een eigen fractie was begonnen, bleek het hek van de dam. Ook Jet Nijpels vertrok, om met twee geestverwante Kamerleden Senioren 2000 (officieel Groep Nijpels) te vormen. Van het oorspronkelijke zestal bleven nog maar twee AOV’ers over. Zij kregen uiteindelijk eveneens ruzie, waarna ze ieder voor zich doorgingen. Partijoprichter Batenburg, die met een gelijkgestemde in de Eerste Kamer zat, scheidde zich tenslotte ook af.

Voormalige Kamerleden van de partij deden met allerlei nieuwe partijnamen mee aan de verkiezingen van 1998, maar slaagden er niet in voldoende stemmen te halen voor een zetel. Ze beconcurreerden vooral elkaar.

Waarom lukte het de leden niet binnen dezelfde partij eendrachtig te blijven samenwerken, terwijl ze toch een helder doel voor ogen hadden? Deze vraag valt niet te beantwoorden. Vast staat wel dat ze elkaar al heel snel niet konden luchten of zien. Volgens ooggetuigen kwam het onder hen een aantal keren zelfs tot fysiek geweld.

Het zou in 1998 nog een dikke tien jaar duren voor Jan Nagel en enkele anderen 50PLUS oprichtten. De oorspronkelijke naam luidde Onafhankelijke Ouderen en Kinder Unie (OokU). Fysiek te lijf gingen ze elkaar voor zover bekend niet, maar qua hoeveelheid afsplitsingen deed deze partij nauwelijks onder voor het AOV.

×