Op de keper beschouwd – Betekenis en herkomst

Het gezegde op de keper beschouwd is vrij algemeen bekend. Wat betekent iets op de keper beschouwen? En waar komt deze uitdrukking precies vandaan?

Iets op de keper beschouwen betekent dat iets nauwkeurig onderzocht wordt. Heb je iets op de keper beschouwd, dan ben je grondig in de weer geweest en heb je iets goed uitgezocht. De uitdrukking is enkele eeuwen oud en komt minstens sinds de achttiende eeuw in de Nederlandse taal voor. Keper betekent hiernaast nog iets anders, namelijk een figuur in de vorm Λ die een dak weergeeft. Verder is de term keper ook gebruikelijk in de heraldiek (als de vorm Λ op schilden en wapens). In de uitdrukking ‘op de keper beschouwen’ geldt de weefterm, de eerstgenoemde betekenis van keper dus.

Herkomst van ‘op de keper beschouwd’

Keper, soms verkeerd gespeld als ‘keeper’, is een begrip dat afkomstig is uit het weven. Een gekeperde stof betekent een stof die geweven is met keper. Een keper is een onderdeel van het weefgetouw, een kettingschering met inslag. De schering en inslag bepaalt of een stof op een fijne of grove manier wordt geweven en daarmee het uiteindelijke stofpatroon. Wil je bepalen welke stof je wilt weven, dan moet je dus nauwkeurig naar de keper kijken: de stof dus op de keper beschouwen.

Boekenrubriek: Taalgeschiedenis

Bronnen ▼