Oudste kleurenbeelden Elfstedentocht gevonden

Het Fries Film Archief heeft nieuwe filmbeelden gevonden van de Elfstedentocht van 1954. Het gaat om een kleurenfilmpje gemaakt door Sjoerd Steensma uit Bolsward. De ontdekking is bijzonder omdat er geen oudere kleurenbeelden van de Tocht der Tochten bekend zijn. De Elfstedentocht van 1954 werd gehouden op 3 februari 1954, vandaag precies 66 jaar geleden.

Steensma maakte de beelden met een 16mm-camera. Zijn filmcollectie, inclusief de camera, werd onlangs door zijn dochter aan het Fries Film Archief geschonken. Tijdens bestudering van de beelden stuitte men bij het archief op het filmpje van de Elfstedentocht van 1954. De belangrijkste films uit de Steensma-collectie zijn inmiddels gedigitaliseerd, in het kader van het Deltaplan Digitalisering Cultureel Erfgoed Friesland (DDCE). Het kleurenfilmpje uit 1954 duurt bijna tweeënhalve minuut en toont met name beelden van de wedstrijdrijders. Het Fries Film Archief:

“De beelden beginnen in Harlingen, waar de kopgroep van zes met de latere winnaar Jeen van den Berg (startnummer 40) stempelt bij de Oosterbrug en het zwart van de mensen staat. De fel rode muts en oranje trui van Anton Verhoeven springen eruit. Ook de vier achtervolgers en een groter peloton zien we nog stempelen.”

Transistorradio

Verder bevat het filmpje onder meer beelden van een man die het verloop van de tocht volgt met een transistorradio aan zijn oor. De chaotische ontknoping van de wedstrijd bij de Noorderbrug legde Steensma niet vast. Die beelden zijn echter wel, in zwart wit, terug te vinden bij Polygoon.

Elfstedentocht 1956

Op een ander filmpje zijn kleurenbeelden te zien van de Elfstedentocht van 1956. Daarvan waren al wel andere kleurenbeelden bekend. Op de film van Steensma, die met 1:50 minuten iets korter is dan de eerdere film, zijn onder meer beelden uit Bolsward te zien, waar de kopgroep zich door zeer slecht ijs moest zien heen te werken.

Link: Wat zijn de elf steden van de Elfstedentocht?
DVD: 100 Jaar Elfstedentocht