Het poppenhuis van Petronella Oortman

Het ‘Poppenhuis van Petronella Oortman’ behoort al lange tijd tot de populairste objecten in het Rijksmuseum in Amsterdam. Het huis geeft letterlijk en figuurlijk een inkijkje in het leven van de gegoede burgerij rond 1700.

Het huis is een creatie van Petronella Oortman, een dochter van rijke geweermaker uit Amsterdam. Bij het overlijden van haar vader erfde ze 2000 gulden. Later trouwde ze met koopman Johannes Brandt. Met hem kreeg ze vier kinderen. Dat het Petronella financieel voor de wind ging, blijkt vooral uit haar poppenhuis. Geschat wordt dat de welgestelde Amsterdamse maar liefst tussen de 20.000 en 30.000 gulden in het project stak. Met dat geld kon je destijds ook een grachtenpand kopen…

Het poppenhuis van Petronella Oortman is, inclusief onderstel, ruim tweeënhalve meter hoog en bijna twee meter breed. Museumbezoekers kunnen negen ruimtes bekijken. Oorspronkelijk bevatte het huis ook kleine poppetjes gemaakt van was, maar die zijn verloren gegaan.

Dat het poppenhuis van Petronella tot in detail ‘perfect’ moest zijn, blijkt onder meer uit het feit dat de Amsterdamse in China beschilderde porseleinen miniatuurbordjes liet maken. Ze staan linksonder in een grote kast.

Beroemd

Petronella Oortman werkte van 1686 tot 1710 aan haar poppenhuis en was er maar wat trots op. Bekend is dat de Amsterdamse het poppenhuis geregeld aan mensen toonde. In de achttiende eeuw was het huis al erg beroemd en trok het kijkers uit binnen- en buitenland. Sinds 1887 is het poppenhuis in het Rijksmuseum te bewonderen.

Een geheel waarheidsgetrouw beeld van het leven in de zeventiende eeuw geeft het poppenhuis niet (trappen ontbreken bijvoorbeeld). Het gaat om het geïdealiseerde huis van Petronella Oortman en geeft daarmee wel een indruk van haar leven, huishouden én dromen.

Boek: Het poppenhuis van Petronella Oortman