Dark
Light

Resten ‘verdronken werf’ gevonden tijdens dijkversterking Marken

Auteur:
2 minuten leestijd
Eén van de vijf opgegraven planken
Eén van de vijf opgegraven planken - Foto: Rijkswaterstaat / RAAP

Tijdens een dijkversterking bij Marken heeft een graafmachinist vijf planken en een paal gevonden die vermoedelijk hoorden bij de historische terp Kraaienwerf, die rond 1775 onder water verdween. Dat meldt Rijkswaterstaat.

Aan de zuidzijde van het voormalige eiland Marken bevonden zich tot in de achttiende eeuw drie bewoonde terpen, of ‘werven’: Thamiswerf, Houtemanswerf en de Kraaienwerf. Doordat de Zuiderzee vrij spel had verdwenen deze buurtjes na verloop van tijd. Historicus Jan Schild:

Niet dat er geen dijken waren in die tijd, want die zijn er al sinds de twaalfde eeuw. Maar de dijken waren laag en niet sterk, en de zee was vaak woest. Dus als er een dijk onherstelbaar doorbrak, bouwden de bewoners een stukje landinwaarts een nieuwe. Zo offerde men steeds een stukje land aan zee waardoor er sindsdien ongeveer een derde deel van het eiland is verdwenen.

Tussen 2010 en 2018 is al uitvoerig vooronderzoek gedaan naar de verdronken werven bij de Zuidkade van het voormalige eiland. Archeologen onderzochten de bewuste plekken met boren, radar en sonar. Buitendijks werd nooit iets waardevols gevonden. Binnendijks werden wel zeven zones aangewezen waar de kans relatief groot is dat daar resten aangetroffen kunnen worden.

Het eiland Marken rond 1900
Het eiland Marken rond 1900 (Photochrom)

Palenscherm

Mei vorig jaar blijken met een graafmachine vijf planken en een paal boven water te zijn gehaald, tijdens een dijkversterkingsoperatie. Nader onderzoek heeft aangetoond dat onder water twee parallel lopende rijen van planken en palen zijn te vinden, met daartussen klei. Archeologen gaan ervan uit dat de resten in verband moeten worden gebracht met de Kraaienwerf. Schild:

Gezien de historie van dit gebied is het natuurlijk te verwachten dat we hier vroeg of laat iets vinden van die terpen. Ik vermoed dan ook dat het een deel is van een palenscherm dat de bewoonde terp moest beschermen tegen afkalven. Of van een prijsgegeven dijk. De terpen zelf zijn lang geleden gesloopt, dus daarvan kan het niet zijn.

Rijkswaterstaat gaat de komende tijd verder met de dijkversterking. Eventueel andere archeologische resten blijven gewoon onder water als ze de werkzaamheden niet in de weg zitten omdat ze daar volgens de dienst het best bewaard blijven. De wel opgegraven resten worden op een later moment tijdens een informatiebijeenkomst getoond aan de inwoners van Marken.

Boek: Het eiland Marken en zijne bewoners

×