Snowman, het ploegpaard dat een springkampioen werd

Voor Harry DeLeyer begon de week niet fijn, op die eerste februari van 1956. De paardenman uit het Noord-Brabantse Sint-Oedenrode was zes jaar eerder met zijn vrouw Johanna geëmigreerd naar de Verenigde Staten. Hij was er na wat vallen en opstaan in geslaagd een eigen boerderij op te zetten in de plaats St. James op Long Island, die bekend stond onder de naam Hollandia Farm. Om het hoofd boven water te houden verleende hij hand- en spandiensten aan de manege van het nabijgelegen Knox-internaat voor meisjes. Daar kwamen rijke jonge dames uit New York hun opleiding genieten. En daar hoorde paardrijden bij, hoewel ze daar niet allemaal evenveel talent voor hadden.

Op die bewuste maandag reed Harry naar een paardenveiling in New Holland, met de bedoeling er een rustig, groot lespaard te kopen voor de zwaarder gebouwde dames van Knox. Harry kwam echter te laat op de veiling aan vanwege sneeuwval en een lekke band. Er stond daarom nog maar één vrachtwagen met tien paarden, die ook al aanstalten maakte om weg te rijden. Geen van de bezoekers had interesse getoond voor deze paarden. Daarom was het destructiebedrijf hun eindbestemming, alwaar ze tot dierenvoer verwerkt zouden worden. Harry vroeg of hij even in de oplegger mocht kijken, in de hoop dat de rit wellicht toch niet helemaal voor niets was geweest. Daar viel zijn oog op een gevlekte schimmel die opvallend rustig bleef tussen de overige paarden. Harry stak zijn hand uit naar het dier, dat hem vervolgens met één oog aankeek. Om de ruin wat beter te kunnen bekijken vroeg Harry de chauffeur om hem uit de vrachtwagen te halen, hetgeen deze met de nodige tegenzin deed. Met wonden aan de knieën, klitten in de vacht, littekens op de borst en gespleten hoeven was het bepaald geen schoonheid. Maar de kalme blik en gespierde schouders waren dan weer wel juist kenmerken waar Harry naar op zoek was. Die deden vermoeden dat het ros zich voordien nuttig had gemaakt met het trekken van een ploeg. In een split second nam Harry zijn besluit en kocht het paard voor tachtig dollar. Ook tijdens de vijf uur durende rit naar huis sneeuwde het weer volop, wat Harry op het idee bracht om het dier ‘Snowman’ te noemen. Op zijn boerderij verzorgde hij de gecastreerde hengst goed, zodat deze na korte tijd in staat was te doen waarvoor hij was aangekocht, namelijk zware amazones op zijn rug torsen.

Harry kon het niet nalaten om Snowman ook eens over een paar lage balkjes te laten springen, maar dat leidde enkel tot onhandige struikelpartijen. Zoals gezegd had Harry het niet breed en toen hij een paar maanden later acuut geld nodig had besloot hij Snowman te verkopen aan een buurman die tien kilometer verderop woonde. Niet gering was zijn verbazing toen een paar dagen later een losgebroken paard over zijn erf liep en dit Snowman bleek te zijn. De ruin was bij zijn nieuwe baas over de omheining gesprongen en had de weg naar Hollandia Farm teruggevonden. Als het echt nodig was kon het paard dus blijkbaar wel hoge sprongen maken. Er zat niets anders op dan Snowman weer terug naar de nieuwe eigenaar te brengen, maar dat was vergeefs omdat hij daar weer opnieuw de benen nam en bij Harry terugkeerde. Snowman moet beseft hebben dat hij zijn leven aan hem te danken had, zo verklaarde Harry’s dochter de trouw en aanhankelijkheid van het dier. Haar vader kon dit enkel beamen en nam Snowman daarom maar weer over van de buurman. Met zijn vlucht had hij immers laten zien te kunnen springen, wat het misschien de moeite waard maakte om het paard hierop te gaan trainen. Tot zijn verrassing ging dat helemaal niet slecht.

Wedstrijden

Nu had Harry hier van huis uit wel wat talent voor meegekregen. In Sint-Oedenrode was hij lid geweest van een ruitervereniging en had deelgenomen aan concoursen. Dankzij olympisch springruiter Jan de Bruine had hij geleerd om niet hard aan de teugels te trekken, maar juist ruimte te geven om de sprongen te maken en het paard geen bit van staal maar van zacht rubber in te doen. Alleen op die manier konden man en paard van elkaar gaan houden. Harry deed een opmerkelijke ontdekking. Legde hij de lat op een meter hoogte, dan liep Snowman er gewoon tegenaan. Echter, bij anderhalve meter sprong hij er wel overheen, alsof het dier met minder geen genoegen nam. Twee meter bleek eveneens geen probleem op te leveren, waarop het moment aanbrak dat Harry en Snowman aan concoursen gingen deelnemen.

Na succes te hebben behaald bij enkele kleine, regionale springwedstrijden brak in juni 1958 het moment aan voor de eerste grote test: de Sands Point Horse Show op Long Island. Harry voelde zich er allerminst op zijn gemak tussen het chique volk dat hem daar met misprijzende blikken en neerbuigende opmerkingen bejegende. Terwijl de favoriete paarden daar door stalknechten verzorgd werden, had DeLeyer zijn gezin meegenomen om gezamenlijk Snowman te vertroetelen en op zijn gemak te stellen. Ze beschouwden het prestigieuze concours gewoon als een gezinsuitje en zwommen op warme dagen samen met Snowman in zee. Het bleek de juiste benadering, want in Sands Point wonnen Harry en Snowman. Dat gaf zoveel vertrouwen dat Harry de sprong waagde naar Madison Square Garden, een slopende competitie van acht dagen in New York waar hij het zou moeten opnemen tegen de grootste toppers. Vanwege zijn bescheiden komaf gold hij daar al snel als de publiekslieveling, wat aanleiding gaf tot een uitnodiging voor een talkshow. Na enige aarzeling besloot Harry er op in te gaan en vertelde zijn ongelofelijke verhaal in de talkshow van Johnny Carson. Toen moest de finaledag van Madison Square Garden nog komen. Daar pakten DeLeyer en Snowman na een moordende competitie de eindoverwinning. Na afloop ontving Snowman een staande ovatie. In de daaropvolgende competities slaagde hij er in om de hoogste scores te behalen, hetgeen hem in 1958 de titel Paard van het Jaar opleverde. Die wist hij in 1959 weer te veroveren, evenals de overwinning in Madison Square Garden.

Tien jaar duurde de zegetocht van Snowman en het was ook op Madison Square Garden dat hij in 1969 afscheid nam van het publiek. De metamorfose van verwaarloosd trekpaard tot glansvol springpaard had hem de toepasselijke bijnaam Cinderella Horse, ofwel ‘Assepoesterpaard’ opgeleverd.

Boeken

In 2021 werd naar aanleiding van Harry’s overlijden op 93-jarige leeftijd de geschiedenis van Snowman opnieuw breed uitgemeten in de Amerikaanse kranten. Ook in zijn geboorteplaats liet men de gebeurtenis niet ongemerkt voorbij gaan. De plaatselijke heemkundekring wijdde het volledige najaarsnummer van haar kwartaalblad aan DeLeyer. De geschiedenis van Harry en Snowman was in de Verenigde Staten al beschreven in boeken voor kinderen en volwassenen, waarvan De Kampioen op het Witte Paard vertaald is in het Nederlands. De documentaire die over het duo werd uitgebracht kan nog altijd via YouTube bekeken worden.

Het was Snowman gegund om zijn laatste levensjaren in alle rust op Hollandia Farm door te brengen. Poseren voor schoolkinderen en het geven van een enkele demonstratierit waren zijn enige verplichtingen. Dat hij dat laatste serieus nam blijkt wel uit het feit dat hij bij die gelegenheden meermaals over een ander paard heen is gesprongen. Harry had echter de smaak te pakken gekregen en bleef met andere paarden nog zó lang meedoen aan concoursen, dat hij de bijnaam ‘The Galopping Grandfather’ kreeg. Hoewel het hem veel moeite kostte, begeleidde DeLeyer zijn lievelingspaard ook nog in diens laatste minuten. In 1974 wilde de zwaar zieke Snowman alleen door Harry de stal uitgeleid worden, om buiten het spuitje van de dierenarts te ontvangen dat hem liet inslapen. Onder een paar dennenbomen op Hollandia Farm kreeg hij zijn laatste rustplaats.

Meer artikelen over paarden in de geschiedenis