Gevork Vartanian (1924-2012) – Sovjet-spion

De bekende voormalige Sovjet-spion Gevork Vartanian is woensdag op 87-jarige leeftijd in Moskou overleden. De Russische inlichtingendienst SVR heeft dat bekendgemaakt.

Vartanian werd vooral bekend vanwege zijn activiteiten rond de Conferentie van Teheran van 1943. Tijdens deze conferentie kwamen de zogenaamde Grote Drie – Jozef Stalin, Franklin Roosevelt en Winston Churchill – voor het eerst in de geschiedenis bij elkaar. In Teheran werd besproken hoe nazi-Duitsland bestreden moest worden. Ook werden de allerlaatste afspraken gemaakt voor ‘Operatie Overlord’, de codenaam voor de invasie van de westerse geallieerden in West-Europa.

Toen Adolf Hitler hoorde dat zijn drie vijanden in Iran bijeen zouden komen, gaf hij het commando van SS’er Otto Skorzeny opdracht de geallieerde leiders tijdens hun verblijf in Teheran te ontvoeren of doden.

De Russen kwamen op de hoogte van de plannen. Een groep onder leiding van spion Gevork Vartanian kreeg hierna de opdracht de nazi’s op te sporen die de aanslag moesten plegen. Vartanian ontdekte een groep van zes vooruitgeschoven nazi’s die de operatie moesten voorbereiden. Nadat deze groep opgepakt was besloot Hitler de hele operatie af te blazen. Otto Skorzeny en zijn commando reisden niet af naar Iran.

Gevork Vartanian ontving voor zijn werk de hoogste Sovjet-onderscheiding, de medaille van de Held van de Sovjet-Unie.

Boek: Achter gesloten deuren – Laurence Rees
Overzicht van boeken over spionage