Deze week worden Surinaamse overlijdensakten uit de periode 1846-1915 online gezet. De informatie is onder meer interessant voor onderzoekers omdat deze nieuw licht werpt op de aanwezigheid van de eerste generatie Hindostaanse contractarbeiders, die na de officiële beëindiging van de slavernij in 1863 naar Suriname kwamen. Deze informatie ontbreekt grotendeels in andere archieven.
De Historische Database van Suriname en de Cariben (HDSC) zet zich sinds 2017 in om de archieven van Suriname en de voormalige Nederlandse Antillen online toegankelijk te maken. Het online zetten van de slavenregisters van Suriname en Curaçao tussen 2018 en 2020 was de eerste stap in een groot plan om informatie over álle bewoners van Suriname en Curaçao vanaf ongeveer 1830 tot 1950 in een grote database beschikbaar te maken.
De nieuwe aanvulling komt woensdagmiddag online en omvat de overlijdensakten van Paramaribo (1858-1915) en van de districten waar de plantages lagen (1846-1880).
Daarmee komt onder meer informatie beschikbaar over een onderbelichte groep mensen die de voormalige slaafgemaakten moest vervangen op de plantages: ongeveer 34.000 Hindostanen, contractarbeiders uit India die vanaf 1873 – na de afschaffing van de slavernij dus – naar Suriname kwamen, omdat het land een groot tekort aan arbeiders had.
Belang
Hierover zegt Coen van Galen, die het project namens de Radboud universiteit coördineert:
Bij hun aankomst in Suriname kregen zij een nummer in plaats van een achternaam. Later kwamen nog 32.000 Indonesiërs naar Suriname. De Britten wilden namelijk niet meer dat Hindostanen naar Suriname werden verscheept, omdat ze daar zo slecht behandeld werden. De slavernij werkte ook na 1873 nog door.
Er is vrij weinig informatie over dit contractverleden beschikbaar. De boeken waarin de arbeiders stonden geregistreerd zijn soms weg. Van Galen:
Dankzij de overlijdensakten die nu online komen weten we van sommigen nu waar ze terecht zijn gekomen. Dat is heel interessant voor onderzoek, maar het is vooral enorm waardevol voor hun nazaten. Voor het lot van contractarbeiders komt ook in Nederland steeds meer aandacht.
Vrijwilligers
De nieuwe toevoeging aan de database van de overlijdensakten is gemaakt door honderden Nederlandse en Surinaamse vrijwilligers die meewerken aan de HDSC. Naast de Surinaamse slavenregisters (1830-1863) konden met de hulp van deze vrijwilligers in 2023 ook al geboorteakten van 1828 tot en met 1921 online gezet worden. Van Galen:
Door deze databases te combineren gaan heel veel dingen in elkaar vallen, waardoor je mensenlevens kunt reconstrueren met informatie die eerder niet beschikbaar was. Maar we zijn er nog lang niet. De akten gaan door tot 1950 en we merken dat er nu ook interesse komt vanuit andere eilanden, zoals Curaçao. We zijn dus altijd op zoek naar nieuwe vrijwilligers die willen helpen met het invoeren van deze belangrijke, historische informatie.
De nieuwe informatie komt online op de website van het Nationaal Archief Suriname. De HDSC is een samenwerkingsverband van archieven, universiteiten en vrijwillige deelnemers in Nederland, Suriname en de Antillen.
