Hij was een geweldloze humanist, afstammeling van slaven, uit Afrika afkomstig. Gedreven door een sterk rechtvaardigheidsgevoel vocht hij zijn hele leven tegen onrecht en uitbuiting, in Suriname, maar ook in Nederland en stierf uiteindelijk als slachtoffer van een inhumaan politiek bewind in Europa.
Al eeuwenlang ondergaan de inheemse volken de invloed van anderen die zich in Suriname vestigen; kolonisten (Portugezen, Fransen, Engelsen, Nederlanders) die er werkers naar toe brachten (Afrikanen, Javanen en Hindoestanen), evenals Joden, Chinezen en Brazilianen die zich er vestigden.
Al in de negentiende eeuw lieten zwarte Amerikaanse theologen fundamentele kritiek horen op slavernij en achterstelling van de zwarte bevolking. Maar wat weinig mensen weten, is dat die kritiek ook in koloniaal Suriname klonk: bij Carel Paulus Rier, een zwarte Surinaamse Baptist.
Al lang voordat het debat over de slavernijafschaffing op gang kwam, voerden aan het begin van de achttiende eeuw slaafgemaakten in Suriname een heftige strijd voor hun vrijheid. Vele slaafgemaakten wisten weg te komen van de plantages en vestigden zich in de jungle van Suriname. Tot deze groep, die marrons worden genoemd, behoorde Kaási, leider van de ‘Kaásimarrons’ en aanvoerder
In 1839-1840 verscheen 'Voyage à Surinam' van de Belgische kunstenaar en reiziger Pierre Jacques Benoit. Het werk trok vooral de aandacht vanwege de honderd kleurrijke steendrukken die het bevatte. Het boek heeft sterk bijgedragen aan het beeld dat men zich in Nederland van Suriname vormde.
De Universitaire Bibliotheken van Leiden (UBL) hebben een bijzondere kaart gekocht van Suriname. Het gaat om een zogenoemde manuscriptkaart uit 1830 van bijna tweeënhalve meter lang.
Ruim een eeuw geleden was Suriname voor veel westerlingen nog een verre, onbekende kolonie. Met de opkomst van de fotografie en de ontwikkeling van het postwezen ontstond eind negentiende eeuw een nieuwe manier om een glimp van het leven in Suriname te delen met de rest van de wereld: de prentbriefkaart.
Tijdens een bijeenkomst op het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft het kabinet excuses aangeboden aan kinderen en andere familieleden van auteur en verzetsman Anton de Kom. Ook is bekendgemaakt dat de Vrije Universiteit in Amsterdam een leerstoel krijgt die de naam van de verzetsman draagt.
Dat ook Groningen tot over zijn oren betrokken was bij de slavernij is dankzij diverse publicaties intussen genoegzaam bekend. Maar al vroeg klonken er ook tegengeluiden. Een van de luidste stemmen was van de boerenzoon Marten Douwes Teenstra die in Nederlands-Indië en Suriname gewerkt had. Deze schrijver te Ulrum ontwikkelde zich tussen 1833 en 1864 tot een vooraanstaande abolitionist.
In de Nieuwe Kerk in Amsterdam is donderdag een gedenksteen onthuld voor de Surinaams-Nederlandse verzetsman en schrijver Anton de Kom. De onthulling werd verricht door de Surinaamse ambassadeur Rajendre Khargi.