Eind 1095 vond de Synode van Clermont plaats. Tijdens deze katholieke kerkvergadering, die gehouden werd in de vroegere priorij van Cluny nabij Clermont-Ferrand en duurde van 18 tot 28 november 1095, riep paus Urbanus II op tot een kruistocht. In de geschiedenisboeken staat de belangrijke vergadering ook wel bekend als het Concilie van Clermont.

“De islamieten hebben de altaren besmeurd met bloed dat ze in de doopvonten lieten vloeien. Ze hebben de christenen besneden en hen gegeseld en gemarteld, voordat ze hen doodden.”
Raymond van Toulouse

Tijdens de synode werd ook de officiële vertrekdatum van de Eerste Kruistocht vastgesteld: 15 augustus 1096. De deelnemers werden geacht op dat moment in Constantinopel te zijn. Vanuit die stad zou de kruistocht namelijk vertrekken.
Volgens sommige verhalen werden nog tijdens de Synode van Clermont de eerste kruisvaarderskruisen op de kleding van kruisvaarders genaaid. Vermoedelijk is dit echter een legende. Na de synode trokken de aanwezige bisschoppen door Europa om de kruisvaart te prediken. De paus zelf reisde door Frankrijk en deed onder meer Limoges, Le Mans, Bordeaux, Toulouse en Montpellier aan. Op al die plekken sprak hij gelovigen toe en riep hij zijn toehoorders op deel te nemen aan de kruistocht. Een toeschouwer van een optreden van de paus in Limoges verklaarde:
“Wij zagen [de paus] met eigen ogen en we stonden te midden van de drommen gelovigen bij zijn kerkwijdingen. […] In een fraaie preek moedigde hij de mensen die daar stonden aan om naar Jeruzalem te trekken. Wij danken u, o Christus, want u hebt het kiemende gewas opgeschoten uit het door hem gezaaide zaad, met water begoten, niet alleen in onze streek, maar in heel de wereld.”
Excommunicatie Filips I van Frankrijk
Tijdens de Synode van Clermont bevestigde de paus ook de excommunicatie van Filips I van Frankrijk. Een jaar eerder was deze vorst door aartsbisschop van Lyon uit de Kerk gezet vanwege zijn huwelijk met de jonge Bertrada van Montfort. Voor dit huwelijk had de koning zijn eerste vrouw, Bertha van Holland, in de steek gelaten. Naar verluidt vond de koning dat Bertha te dik geworden was. Deze gang van zaken had kwaad bloed gezet binnen de kerk.
Kruistochten (1095-1271) – Samenvatting, oorzaken, tijdlijn & gevolgen
Boek: De Eerste Kruistocht – Thomas Asbridge
Bronnen ▼
–De eerste kruistocht: de oorsprong van het conflict tussen islam en christendom – Thomas Asbridge (Athenaeum-Polak & Van Gennep, 2010)
-https://en.wikipedia.org/wiki/Council_of_Clermont