The Big Lebowski – De cultfilm over ‘The Dude’

Op 14 mei 1998 ging filmkomedie The Big Lebowski in Nederland in première. Die dag is door fans uitgeroepen tot ‘The Dude Day’.

The Big Lebowski wordt door filmkenners beschouwd als een van de meesterwerken van de gebroeders Joel en Ethan Coen. De film, die talloze bizarre wendingen heeft, draait om een ultiem relaxt figuur, Jeff “The Dude” Lebowski (Jeff Bridges), die per abuis wordt aangezien voor een miljonair met dezelfde naam, wiens vrouw nogal wat schulden heeft gemaakt. Als ‘The Dude’ thuis wordt overvallen door een stel gangsters die zijn vloerkleed bezoedelen, besluit hij op zoek te gaan naar zijn steenrijke naamgenoot om een schadevergoeding te vragen. Hij wordt daarbij vergezeld door zijn bowlingvriend Walter Sobchak (John Goodman), een Vietnamveteraan met overduidelijke tekenen van PTSS.

De persoonsverwisseling zet een keten van bizarre gebeurtenissen in gang. The Dude en Walter raken verstrikt in een web van afpersing, ontvoering, verduistering, avantgarde-kunst en de gekste intriges. Zelfs de kijker heeft zo nu en dan geen idee waar hij naar zit te kijken…

Dudeism

Bij verschijning in 1998 waren critici maar matig positief, maar uiteindelijk groeide de film uit tot een klassieker. En de wietrokende, White Russians drinkende hippie ‘The Dude’ werd een ultiem cultfiguur. In 2005 is er door fans zelfs een religieuze beweging opgericht die geïnspireerd is op de levensinstelling van de hippie: Dudeism. Deze relaxte religie heeft inmiddels meer dan 100.000 aanhangers en heeft als logo een symbool dat lijkt op het yin-yangsymbool én een bowlingbal.

Zoals dat gaat met klassiekers is ook The Big Lebowski een film waarover allerlei bijzondere feitjes verzameld zijn. Een klein overzichtje met Lebowski-weetjes:

• Het woord fuck valt 260 keer, eens in de 2.22 minuut. Dat is veel vaker dan in bijvoorbeeld Scarface (1.21 / minuut)
• De Amerikaanse singer-songwriter Aimee Mann speelt in de film de Duitse nihilist met negen tenen (het is de enige keer dat de zangeres te zien was in een speelfilm).
  
  https://www.youtube.com/watch?v=AYIUBV6wJt8
• Flea, de bassist van de Red Hot Chili Peppers, is een van de andere Duitse nihilisten
• The Dude drinkt negen White Russians in de film (een daarvan laat hij vallen)
• The Dude ondertekent in de tweede minuut een cheque met als datum ’11 september 1991′, precies tien jaar voor de aanslagen op de Twin Towers in New York. Ook opvallend is dat in deze scène op de achtergrond George Bush senior is te horen die in een tv-speech zegt: ‘this agression will not stand.’
  
• Het personage Jesus Quintana (John Turturro) heeft tijdens een bowlingscène een nogal opvallende bult in zijn strakke broek. Dat is een zak vogelzaad.
  
  https://www.youtube.com/watch?v=KdOjVsfuKPs
• Hoewel The Dude een fervent bowler is, zie je hem in de film geen enkele keer een bal gooien.
• Als Walter een rode auto aan gort slaat, zegt hij in de film: “This is what happens when you fuck a stranger in the ass”. Voor de Amerikaanse televisie werd dit gecensureerd naar:
  

  “This is what happens when you fight (find) a stranger in the Alps”.

  https://www.youtube.com/watch?v=LCcKBcZzGdA
• De gebroeders Coen lieten zich bij het schrijven van The Big Lebowski onder meer inspireren door de roman The Big Sleep van Raymond Chandler 1939. In deze twee keer verfilmde detective draait het ook niet zozeer om het oplossen van een misdaad, maar gaat het meer om de algemene sfeer om de gebeurtenissen heen. Joel Coen zei over deze benadering in 1998 in een interview:
  

  “The plot is sort of secondary to the other things that are sort of going on in the piece. I think that if people get a little confused it’s not necessarily going to get in the way of them enjoying the movie.”

• Op Noorse filmposters voor de film stond de tekst: ‘Anbefales av norsk bowling forbund.’ (Goedgekeurd door de Noorse Bowling Stichting)
• Sinds 2014 is The Big Lebowski officieel Amerikaans erfgoed, dankzij plaatsing op de National Film Library of Congress. Vanwege deze erkenning is er ook altijd een exemplaar van de film te vinden in de bibliotheek van het Amerikaans Congres.
• The Dude speelt met recht de hoofdrol in de film. Hij is letterlijk in elke scene te zien.
• De Coen-broers hadden Marlon Brando op het oog voor de rol van miljonair Jeff Lebowski. De rol ging uiteindelijk echter naar David Huddleston.
• Steve Buscemi, die de rol van Donnie speelt, is een van de meest gecaste acteurs in films van de Coen-broers. In vrijwel elke film sterft hij. En hij eindigt steeds kleiner: als lijk in Miller’s Crossing, als los been in Fargo en als as in The Big Lebowski.
  
  https://www.youtube.com/watch?v=u44D3qKKGPU

Bekende quotes uit The Big Lebowski

• “Yeah, well, you know, that’s just, like, your opinion, man.” — The Dude
• “The Dude abides.” — The Dude
• “Obviously you’re not a golfer.” — The Dude
• “That rug really tied the room together.” — Walter Sobchak
• “This aggression will not stand, man.” — The Dude
• “This is not ‘Nam. This is bowling. There are rules.” — Walter Sobchak
• Are you ready to be fucked, man? I see you rolled your way into the semis. Dios mio, man. Liam and me, we’re gonna fuck you up. – Jesus Quintana
• “I am the walrus.” — Donny
• “Is this your homework, Larry?” — Walter Sobchak
• “This is what happens when you f*ck a stranger in the ass, Larry.” — Walter Sobchak
• “Nobody f*cks with the Jesus.” — The Jesus
• “Calmer then you are.” — Walter Sobchak
• “His dudeness, duder, or el dudorino.” — The Dude
• “Has the whole world gone crazy? Am I the only one who cares about the rules?” — Walter Sobchak

DVD: The Big Lebowski

Hoogtepunten uit The Big Lebowski