Archeologen hebben in Heerlen een zogeheten clavicula gevonden, een versterkte ingang tot een Romeins fort. Volgens de onderzoekers is de ontdekking uniek voor Nederland.
De ontdekking is gedaan op het Tempsplein in de Limburgse stad. Dit plein bevindt zich in het hart van de oude Romeinse nederzetting Coriovallum (Heerlen), vlakbij het Thermenmuseum. Heel verwonderlijk was het dus niet dat hier Romeinse resten werden aangetroffen. De gemeente Heerlen:
“Zo is bekend dat dwars over het plein een spitsgracht liep. Deze is op verschillende plaatsen aangetroffen en maakt deel uit van een laat-Romeins fort of versterking. De versterking werd verdedigd tegen invallen door een circa 11 meter brede en 3,5 meter diepe gracht met ernaast een aarden wal met een muurconstructie erbovenop.”
Tijdens het recente onderzoek vonden archeologen nog meer sporen die deel uitmaken van die versterking, waaronder de clavicula: een ombuiging van de gracht naar binnen of buiten ter hoogte van een ingang om deze zo beter te kunnen verdedigen.
“Hiermee is indirect ook de ingang tot de versterking vastgesteld. In het geval van Heerlen buigt de gracht naar de binnenzijde van de versterking en gaat het om een toegang vanuit het zuiden, via de weg van Aken naar Trier.”
Vanaf de derde eeuw werd Zuid-Limburg geplaagd door verschillende Germaanse invallen. Niet alleen steden als Keulen en Tongeren, maar ook kleinere plaatsen als Maastricht en Aken werden met stenen ommuringen versterkt. De aanleg van de grote gracht in Heerlen moet in dit licht gezien worden.
Overzicht van boeken over het Romeinse Rijk
