De Verboden Stad – Historisch paleizencomplex in China

De Verboden Stad is met meer dan zevenhonderd gebouwen het grootst en best bewaarde paleizencomplex van China. De stad in Beijing vormde vijfhonderd jaar lang de exclusieve residentie van de keizers uit de Ming- en Qing-dynastie. Na de afzetting van de laatste keizer kreeg het paleis begin twintigste eeuw een museumstatus.

De Verboden Stad is het best bewaarde voorbeeld van paleizenbouw in China. In het oude China vormde een paleis een belangrijk onderdeel van de dynastieke cultuur, als symbool van de macht van de keizer. Tijdens de Zhou-periode (1046-221 v.Chr.) verrezen op Chinees grondgebied de eerste echte paleisterreinen. De vorsten die opdracht gaven voor de bouw borduurden hiermee voort op gecentraliseerde bouwsels die al in de late steentijd en bronstijd bestonden. Het was aanvankelijk gebruikelijk dat de heersers in meerdere grote steden een paleis hadden. Vanaf de Qin-dynastie (221-206 v.Chr.) besloten de keizers vanuit hun hoofdsteden te regeren en lieten daar paleissteden bouwen. In zo’n paleisstad (gong) bevonden zich soms meer dan honderd gebouwen. Elementen die altijd terugkwamen waren de troonzaal en privé-verblijven van de keizer.

De Ming-dynastie

De opdrachtgever van de Verboden Stad was keizer Yongle uit de Ming-dynastie (1368-1644). Yongle regeerde tussen 1403-1424. In zijn regeerperiode werd Beijing de nieuwe hoofdstad van het keizerrijk. Zijn complex in Beijing moest de bevolking ontzag inboezemen en de onaantastbaarheid van de keizer uitdrukken. De naam maakte duidelijk dat de gewone burger niets in de keizerlijke stad te zoeken had. In 1406 begonnen honderdduizenden arbeiders aan de bouw. Binnen veertien jaar stond er een gigantische paleisstad. Na keizer Yongle zouden nog drieëntwintig andere keizers deze stad bewonen.

Honderden gebouwen

In de Verboden Stad staan 768 gebouwen op een terrein van 7,2 km². Vanaf de buitenkant is de stad nog altijd te herkennen aan de hoge rode muren met poorten en goud- en geelkleurige daken. Binnen bevinden zich paleizen, tempels, een keizerlijke tuin, woonvertrekken en bestuursgebouwen. Het kleurenpalet bestaat uit hoofdzakelijk uit rood, blauw en groen. De zuidelijke Meridiaanpoort is de hoofdingang. Hierachter ligt een hof waar de bestuursgebouwen staan. Er is nog een belangrijke poort in de stad zelf, de Poort van de Opperste Harmonie. Deze leidt naar drie ceremoniële hallen, die van zuid naar noord allemaal in één lijn achter elkaar liggen. Ten eerste de Hal van de Opperste Harmonie waar belangrijke gelegenheden plaatsvonden zoals de inwijding van een nieuwe keizer. Dan volgen nog twee kleinere hallen, de Hal van de Bereikte Harmonie waar de keizerlijke draagstoel stond en uiteindelijk de Hal van de Duurzame Harmonie, waar buitenlanders hun tributen (belasting) brachten.

Dieper in de stad bevinden zich de kleinere paleizen, waaronder het Paleis van de Hemelse Reinheid met het slaapvertrek van de keizer.

Beperkte toegang

Het gewone volk kon de stad niet zomaar betreden. Dat mocht alleen op uitnodiging van de keizer. Wie zonder toestemming binnen de muren kwam, wachtte de doodstraf. De Verboden Stad was alleen toegankelijk voor de keizerlijke familie met hun hofhouding en ambtenaren. Onder de hofhouding vielen minnaressen (concubines) en hofdienaren (eunuchen). Alleen de keizer zelf had de sleutels van alle vertrekken.

Van paleisstad naar museum

In 1924 verliet Puyi, van de Qing-dynastie, als laatste Chinese keizer het paleis. De speelfilm ‘The Last Emperor’ (1987) is op zijn leven gebaseerd. China werd een republiek en de regering riep de Verboden Stad uit tot een openbaar museum. Alleen tijdens de Culturele revolutie (1966-1967) was de paleisstad tijdelijk ontoegankelijk. Uit vrees dat leden van de maoïstische Rode Garde schade zouden toebrengen aan de ‘kapitalistische bouwwerken’, besloot minister Zhou Enlai ter verdediging een militie naar de stad te sturen. Na de revolutie ontwikkelde de paleisstad zich pas echt tot een museum voor brede lagen van de bevolking.

Unesco zette de Verboden Stad in 1987 op haar Werelderfgoedlijst, vanwege de architectuur en historische en symbolische waarde als centrum van de oude Chinese keizerrijken. Het museum herbergt de grootste dynastieke kunstcollectie van China en is onder toeristen nog altijd zeer populair.

Bronnen ▼