Weerwolven in de Klassieke Oudheid

2 minuten leestijd
Huilende wolf bij volle maan
Huilende wolf bij volle maan (CC0 - Pixabay - Placidplace)

Weerwolven – mensen die transformeren tot monsterachtige, wolfachtige wezens en andere mensen, dieren of lijken verscheuren alvorens opnieuw tot hun normale gestalte terug te keren – zijn allerminst een product van de Romantiek of van de vermaaks- en filmindustrie. Al in de Grieks-Romeinse Oudheid geloofde men in deze creaturen en vertelde men er bloedstollende verhalen over. Een klein overzicht. Lees… en huiver.

De Grieken

In de vijfde eeuw v.Chr. beschrijft de historiograaf Herodotos in het zevende boek van zijn geschiedkundige werk, de Historiai, hoe ieder lid van het legendarische Neuri-volk enkele dagen per jaar in een wolf verandert, om na die metamorfose als mens weer verder te leven.

Het eerste echte Oud-Griekse verhaal over een weerwolf is dat van Lykaon, koning van Arcadië. Hoewel we het integrale verhaal voornamelijk kennen via de Romeinse dichter Ovidius, is het door en door Grieks. Volgens de mythe stond Lykaon bekend om zijn minachting voor de goden. Om hem op de proef te stellen, brengt de oppergod Zeus hem een bezoekje in de gedaante van een doodgewone sterveling. De onwetende Lykaon is van plan de bezoeker ’s nachts in zijn slaap doden, maar laat hem eerst een maaltijd voorzetten van het geroosterde vlees van een dode krijgsgevangene. Woedend om zoveel goddeloosheid laat Zeus vuur uit de hemel op Lykaons paleis neerdalen. Lykaon zelf wordt als straf in een wolf veranderd.

Lykaon wordt in een wolf veranderd
Lykaon wordt in een wolf veranderd – Prent van
Hendrik Goltzius, zeventiende eeuw

De Romeinen

Het allerberoemdste Romeinse verhaal over een weerwolf vinden we in Petronius’ werk Satyricon; ook deze mare bevat enkele typische motieven die sterk doen denken aan onze hedendaagse weerwolfhistories. In de Satyricon lezen we een spectaculair relaas van het personage Niceros over zijn vriend, een soldaat. Deze was tijdens een gezamenlijk nachtelijk tochtje naar Niceros’ vriendin Melissa eensklaps in een wolf veranderd. Niceros, die onverwachts oog in oog met het dier kwam te staan, realiseerde zich absoluut niet dat het om zijn metgezel ging; hij had immers zijn gedaanteverwisseling – niet toevallig op een verlaten begraafplaats! – niet ‘live’ meegemaakt, aangezien de man zich even had afgezonderd.

De doodsbange Niceros vlucht daarop halsoverkop naar het huis van zijn geliefde. Daar krijgt hij te horen dat Melissa’s slaaf diezelfde nacht een wolf heeft afgeweerd door het beest te verwonden aan z’n hals. Pas wanneer Niceros de volgende dag een steekwond in de hals van de soldaat opmerkt, beseft hij dat zijn beste vriend een weerwolf is. Hoe het verhaal afloopt is onduidelijk.

Bronnen â–¼

– Cursusmateriaal cursusmateriaal Bart Gevaert (Sint-Lodewijkscollege, Brugge)

Paul De Zutter (Brugge, België) is een gepassioneerd docent klassieke talen, die de actualiteit graag bekijkt door een oudheidkundige bril en vice versa.

Recent gepubliceerd

Reageer

Abonneer
Stuur mij een e-mail bij
guest
0 Reacties
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties

Gratis geschiedenismagazine

Ontvang, net als ruim 53.000 anderen, iedere week de gratis nieuwsbrief van Historiek:
0
Reageren?x
×