WO2-piloot overleefde 81 dagen in wildernis van Alaska

Het was op 29 december 1943 toen de familie Crane op 5464 Baltimore Avenue in Philadelphia het gevreesde telegram ontving. Een jeugdige bezorger van Western Union overhandigde het bericht van het ministerie van Defensie persoonlijk aan Sonia Crane. De boodschap: uw zoon is al ruim een week vermist in Alaska.

First Lieutenant Leon Crane was op 21 december als copiloot in een B-24 bommenwerper opgestegen voor een testvlucht vanaf Ladd Field in Fairbanks. Het koude klimaat van Alaska bood de luchtmacht de kans om vliegtuigen te testen onder extreme omstandigheden. Bijna 200 kilometer ten oosten van het vertrekpunt ging het mis. Als gevolg van nog altijd niet opgehelderde technische mankementen stortte de Iceberg Inez, zoals het toestel heette, neer. Crane wist als enige van de vijfkoppige bemanning het vliegtuig op tijd te verlaten en met zijn parachute veilig te landen. Een doosje lucifers en zijn parachute waren zijn meest kostbare bezittingen in het hardvochtige toendralandschap waarin hij beland was. Ze hielpen hem warm te blijven in de bittere kou, iets minder dan 200 kilometer verwijderd van de Poolcirkel.

Zijstroom van de Yukon

De Amerikaanse journalist Brian Murphy, werkzaam voor de Washington Post, beschrijft in het Engelstalige “81 Days Below Zero” op verhalende wijze hoe de gestrande piloot de vrieskou en andere ontberingen in de woestenij van Alaska overleefde. Hoewel legervoorschriften waarschuwden om de crashlocatie niet te verlaten, omdat dit zoekpogingen kon bemoeilijken, besloot Leon Crane zijn lot in eigen hand te nemen. Het was namelijk niet meer gelukt om voorafgaand aan de crash een noodsignaal af te geven en het traceren van de crashsite in het desolate landschap was als zoeken naar een speld in een hooiberg. “A desolate, God-forsaken part of the world”, zo noemde één van de deelnemers aan de zoekactie het gebied waarover hij vloog zonder ook maar een spoor te zien van de vermiste Iceberg Inez.

Crane had het geluk dat vlakbij de crashlocatie een riviertje stroomde, dat hij correct identificeerde als een zijstroom van de Yukon rivier. De naam van deze zijrivier was de Charley, die in deze tijd van het jaar bevroren was. In plaats van zich een weg te banen door de dicht met sparren begroeide Charleyvallei betrad de piloot het ijs en volgde de stroming van de rivier in de verwachting eens op een nederzetting te stuiten. De gevaren waaraan hij tijdens zijn eenzame tocht bloot stond, worden door de schrijver gedetailleerd weergegeven. Enkel het halen van een natte voet als gevolg van het breken van het ijs vormde al een groot risico op onderkoeling. Ondanks alle gevaren en ontberingen wist de jonge piloot de bewoonde wereld te bereiken, wat hij te danken had aan een goed bevoorraadde, verlaten hut die hij onderweg aantrof. Op 14 maart kon zijn familie na vele weken van onzekerheid eindelijk bericht worden over zijn miraculeuze overleving.

Hoewel het opmerkelijke en filmisch beschreven overlevingsverhaal van Leon Crane de rode draad
in het boek vormt, brengt de schrijver ook tal van andere onderwerpen voor het voetlicht. Hij legt onder meer uit dat Alaska in 1867 voor een spotprijs door Rusland verkocht werd aan de Verenigde Staten, die het strategische belang ervan goed inschatte. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het door de Amerikaanse luchtmacht behalve voor testvluchten ook benut als basis voor vliegtuigen voor de Slag om de Aleoeten, een eilandengroep ten westen van Alaska. Daarnaast werden vanaf Ladd Field en andere vliegbases vliegtuigen overgedragen aan de Sovjet-Unie in het kader van Lend & Lease. Na een korte instructie vlogen piloten van de Rode Luchtmacht de kort daarvoor met een rode ster beschilderde Amerikaanse toestellen de Beringstraat over om vervolgens ingezet te worden aan het Oostfront.

Zijwegen

Wie belangstelling heeft voor de historie van Alaska, inclusief de verhalen over ruige goudzoekers en moedige bushpiloten, zal volop mooie verhalen in dit boek vinden. De vele zijwegen die de schrijver inslaat veroorzaken soms echter ergernis en leiden af van waar het werkelijk om gaat. Sommige informatie lijkt enkel bedoeld als opvulling. Zo wordt de levenswandel van Major R.C. Ragle, de chef van de afdeling “search-and-rescue” van Ladd Field, uitvoerig behandeld. Zijn rol in het verhaal is echter nihil, aangezien Crane geheel op eigen kracht overleefde. Een ander voorbeeld is de geschiedenis van een verlaten herberg in het dorpje Woodchopper, die aan bod komt enkel omdat Crane er langs liep. Je moet deze overbodige informatie op de koop toenemen in een met passie voor Alaska geschreven boek over menselijke overlevingskracht in de strijd tegen de gevaarlijkste, eeuwenoude vijand van de mens: de natuur.

~ Kevin Prenger – Go2War2

Bekijk dit boek bij: