Op 17 september 1944 begon Market Garden, een van de grootste militaire operaties van de Tweede Wereldoorlog. De geallieerden zouden in Duitsland snel de Rijn oversteken en nog vóór de kerst de nazi’s verslaan. Het liep anders.
Tijdens Market Garden was de Utrechtseweg in september 1944 negen dagen achtereen het strijdtoneel van felle gevechten tussen de Britten en Duitsers. Aanvankelijk leken de Britten en Polen de slag te winnen - ze werden op 17 september verwelkomd met oranje vlaggetjes -, maar de Duitsers sloegen fel terug.
Vrijwel direct na de inval van de Duitsers in mei 1940 sloot de NS een ‘loyaal samenwerkingscontract’ met de Duitse bezetter. Daarmee hoopte het bedrijf relatief autonoom te kunnen blijven opereren onder het Duitse bewind.
Hoe zag het dagelijks leven in Nijmegen er tijdens de Tweede Wereldoorlog uit? En welke rol speelden collaboratie en verzet in de Waalstad? Een uitgebreid antwoord op deze vragen geeft Lennert Savenije in het boek Nijmegen. Collaboratie en verzet (Van Tilt, 2018), de weerslag van een onderzoek waarop Savenije op 17 april 2018 aan de Radboud Universiteit promoveerde.
In de middeleeuwen vormde Gelre een strategische overgangszone tussen Oost en West, later fungeerde het gebied veelvuldig als militaire buffer voor het westen van Nederland.
Het terrein van de Electriciteitscentrale Gelderland in het noordwesten van de gemeente Nijmegen is een historische locatie. Vanaf 1936 tot heden – in 2016 sluit de centrale – vond hier grootschalige elektriciteitswinning plaats.
Op 17 september 1944 begon de Slag om Arnhem. Maar de brug was 'te ver' en de stad werd niet bevrijd. Een week later was de complete bevolking met onbekende bestemming onderweg. Als evacué.
De algemene kennis van de bevrijdingsgeschiedenis van Nederland blijkt meestal nogal beperkt. In september 1944 rukten geallieerde troepen door Limburg en Noord-Brabant op naar Arnhem, om daar ‘de brug’ te veroveren. Dat mislukte, maar Zuid-Nederland was bevrijd. De rest van het land moest wachten totdat in april 1945 de Canadezen kwamen. Die veroverden Oost- en Noord-Nederland. Op 5 mei 1945
Nijmegen heeft op 22 februari herdacht dat daar in 1944, toen zeventig jaar geleden, bijna achthonderd mensen om het leven kwamen bij een ‘vergissingsbombardement’. Amerkaanse bommenwerpers, die Duitse steden hadden moeten bestoken, lieten 71 clusterbommen en 144 bommen van ieder 500 pond vallen boven de Nijmeegse binnenstad. 763 mensen kwamen om, bijna 1.250 gebouwen werden verwoest en duizenden mensen raakten