Albert Cuyp (1620-1691) – Kunstenaar uit de Gouden Eeuw

De Nederlandse kunstenaar Albert Cuyp (ook wel Aelbert Cuyp) maakte in de Gouden Eeuw naam met zijn landschapsschilderijen. Zijn naam leeft onder meer voort dankzij de Albert Cuypmarkt in de Amsterdamse Pijp. Wie was Albert Cuyp?

Albert Cuyp werd op 20 oktober 1620 geboren in Dordrecht, als enig kind van landschapsschilder en portrettist Jacob Cuyp. Dankzij zijn vader leerde de jonge Albert al op jonge leeftijd de fijne kneepjes van het schildersvak. Uiteindelijk zou Albert Cuyp beroemder worden dan zijn vader. Net als zijn leermeester gaf Albert Cuyp ook vaak dieren een plek op zijn landschappen.

Vanaf circa 1650 ontwikkelde de kunstenaar een eigen stijl. Hoewel hij Italië zelf nooit bezocht, liet Cuyp zich inspireren door Italiaanse landschappen die hij op schilderijen van andere kunstenaars zag. Zijn werk stond bekend om zijn zuidelijke, zonnige en soms zelfs exotische sfeer. Het Rijksmuseum:

“Zijn landschappen zijn vaak wat wazig en stemmig. Tegen deze achtergrond springen kleurrijke figuurtjes in het oog.”

Mogelijk was Cuyp ook enige tijd in de leer bij een meester in Utrecht.

Albert Cuyp, een man van aanzien

In 1658 trouwde de Dordrechtenaar met de vermogende Cornelia Boschman, de weduwe van Johan van den Corput. Een jaar later werd uit dit huwelijk een dochter geboren. Op dat moment was Albert Cuyp dankzij zijn werk als kunstenaar al een beroemd man. Vanaf ongeveer 1660 bekleedde hij ook verschillende functies in de Hervormde Kerk in Dordrecht. Na 1665 lijkt hij te zijn gestopt met schilderen.

‘Hij behoort geheel de zeventiende eeuw’

De Nederlandse geschiedkundige Jan ter Gouw (1814-1894) noemde Albert Cuyp ooit “de Hollandsche Claude Lorrain”. Ter Gouw:

“Dat wil zeggen: zijne landschappen zijn even schoon en zonnig, even helder en kalm, even bekoorlijk en lachend als die van den Lotharinger. […] Hij was een rijk en aanzienlijk man, die de kunst uit zuivere liefhebberij beoefende, en evenwel een wereldberoemd meester werd. Hij behoort geheel de zeventiende eeuw: hij werd geboren in haar begin; hij bloeide in haren besten tijd; hij werd oud met haar, en zag in zijne grijsheid het schitterend tijdperk der Hollandsche school ondergaan.”

Albert Cuyp liet zich niet alleen inspireren door de Franse landschapsschilder Claude Lorrain, maar ook door kunstenaars als Salomon van Ruysdael en Jan van Goyen. In de achttiende en negentiende eeuw werden zijn schilderijen zeer populair bij het grote publiek, onder meer dankzij Engelse verzamelaars. Schilderijen van zijn hand bevinden zich tegenwoordig in collecties van beroemde kunstinstellingen zoals het Louvre, Metropolitan, de Hermitage in Sint-Petersburg en het Fitzwilliam Museum.

Albert Cuyp overleed in 1691 in de stad waar hij zijn hele leven gewoond en gewerkt had. Hij werd begraven in de Augustijnenkerk in Dordrecht. In zijn geboorteplaats is een abstract standbeeld van hem te vinden.

Overzicht van kunstenaars op Historiek
Boek: Meesters van de Gouden Eeuw

Bronnen ▼