HistoriekHet archief van de Nederlandse Oost Compagnie is weer toegankelijk voor onderzoek. Dat meldt het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD).
De Nederlandse Oost Compagnie (NOC) werd in juni 1942 opgericht door Meinoud Rost van Tonningen, een vooraanstaande NSB’er en de president van de Nederlandsche Bank. Een jaar eerder had Duitsland delen van de Sovjet-Unie bezet. De Duitsers hadden in dit gebied behoefte aan kundige ondernemers. Duizenden Nederlanders vertrokken vrijwillig naar het oosten om daar te werken als boer en landarbeider.
Het werk van deze Nederlanders werd gecoördineerd door de NOC. Meinoud Rost van Tonningen zag een parallel tussen het gekoloniseerde Nederlands-Indië en Nederlanders die aan de slag gingen in de Baltische Staten en Oekraïne. Hoofddoel van de NOC was de economie in de zogenaamd bevrijde gebieden in het oosten op te bouwen.
Na de Tweede Wereldoorlog werd de NOC opgeheven en werd er een proces gevoerd tegen de belangrijkste medewerkers van de NOC. Het archief van de opgeheven compagnie kwam in de jaren vijftig in handen van het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie (RIOD, nu NIOD).
De Centrale Archief Selectiedienst (CAS) in Winschoten heeft het archief recentelijk geïnventariseerd. Er werden onder meer werkarchieven van Rost van Tonningen, Krantz, Gips en Rambonnet in het bestand aangetroffen. Het archief is nu dus weer toegankelijk voor onderzoek. Hiervoor is echter wel toestemming nodig van de directeur van het NIOD.
