Audrey Hepburn – Brits-Nederlandse actrice en danseres

De in België geboren actrice, danseres en filantroop Audrey Hepburn (1929-1993) geldt als een van de beroemdste tv-personages uit de geschiedenis. Ze maakte met name in de jaren 1950 en 1960 furore op het filmdoek, in de tijd van wat wel de ‘Gouden Eeuw van Hollywood’ is genoemd. Wie was Audrey Hepburn en hoe lukte het haar om de harten van filmliefhebbers te veroveren?

Audrey Hepburn is het meest bekend door haar rol in de films Roman Holiday (1953), Breakfast at Tiffany’s (1961), My Fair Lady (1964) en Wait Until Dark (1967). Vanwege haar verdiensten voor de filmwereld ontving ze in 1992 de presidentiële Medal of Freedom. Naast actrice is Hepburn ook bekend geworden vanwege haar filantropische werkzaamheden, specifiek voor kinderen, als ambassadrice van de United Nations Children’s Fund (Unicef).

In 1999 zette het American Film Institute Audrey Hepburn op plek drie van de grootste actrices aller tijden, in de lijst The 50 Greatest American Screen Legends. Verder behoort Hepburn tot het selecte gezelschap van zestien acteurs die ooit een zogenoemde ‘EGOT’ wonnen, oftewel: Emmy, Grammy, Oscar én Tony.

De jeugd van Audrey Hepburn (1929-1945)

Op 4 mei 1929 zag Audrey Kathleen van Heemstra Ruston, zoals Audrey Hepburn oorspronkelijk heette, het levenslicht, in de Belgische gemeente Elsene (Ixelles), dat deel uitmaakt van het Hoofdstedelijk Gewest Brussel. Haar vader was een Brit, namelijk de bankier Joseph Anthony Ruston, waardoor ze geregistreerd werd als Engelse. Haar vader was een verre nakomeling van James Hepburn (1534-1558), de derde man van koningin Mary I van Schotland. De moeder van Audrey was de Nederlandse barones Ella van Heemstra. Omdat Audrey’s vader afstamde van het geslacht Hepburn, een Engelse familie die tot de aristocratie behoorde, nam haar vader later de naam Hepburn-Ruston aan. Zo kwam Audrey Hepburn aan haar naam.

Audrey Hepburn groeide in haar jonge jaren op in Elsene in België. De moeder van Audrey nam haar geregeld mee naar concerten en balletvoorstellingen. Van 1935 tot 1940 verbleef ze met haar ouders in Londen. Daar volgde ze op een privéschool onderwijs. Haar ouders waren in Engeland actief voor de British Union of Fascists (BUF) en bezochten in 1935, met Audrey, de Reichsparteitag van de nazi’s in Neurenberg, waar Adolf Hitler speechte. Ze werden persoonlijk aan Hitler voorgesteld, waarover Audrey’s moeder in het partijblad van de BUF het volgende schreef:

“Hitler heeft een onweerstaanbare en charmante persoonlijkheid die de spirituele wensen van dit formidabele volk volledig weerspiegelt.”

Kort voor de Tweede Wereldoorlog verhuisde Audrey Hepburn – haar ouders scheidden in 1939 – vanuit Londen naar haar moeder in Nederland, waar ze in Arnhem gingen wonen. Daar maakten zij en haar moeder een zware tijd door. Audrey leed al langere tijd aan depressies, astma en oedeem, en in de oorlogsjaren raakte ze tevens ondervoed. In Arnhem volgde Hepburn de Openbare Lagere School en kreeg ze, met veel moeite, het Nederlands onder de knie.

Verder werd ze lid van de Arnhemse Muziekschool, waar ze van 1939 tot 1945 balletlessen volgde bij Winja Marova, een pseudoniem van de jodin Winnie Koopman. Vanwege de banden die haar ouders met de nazi’s hadden, vond Audrey’s debuut als ballerina plaats op 18 juli 1941 in het concertgebouw van Arnhem, voor een klein gezelschap van de Wehrmacht. Ze was toen twaalf jaar.

In Arnhem verhuisden moeder en dochter tijdens de oorlog nog een keer. Vanaf 1942 woonde Hepburn vervolgens, tot het eind van de oorlog, met haar moeder bij haar grootouders in een villa in Velp. Daar gaf ze in die tijd onder meer danslessen en balletlessen aan anderen en trad ze, via huiskameroptredens, ook zelf geregeld op tegen een kleine vergoeding. Openbare balletvoorstellingen mocht Hepburn niet geven, omdat ze zich niet wilde aansluiten bij de Nederlandse Kultuurkamer. In deze jaren ging de toekomstige actrice door het leven als Edda van Heemstra, omdat ze bang was dat haar Britse naam haar in de problemen kon brengen.

Toen tijdens Operatie Marjet Garden in 1944 Arnhem nagenoeg volledig werd verwoest, brak er plaatselijk hongersnood uit. Hepburn vertelde over het karige menu van toen later het volgende:

“We leefden van één snee grasbrood per persoon en een kop waterige bouillon gemaakt van één aardappel.”

Over Hepburn is vaak beweerd dat ze tijdens de Tweede Wereldoorlog actief was voor het verzet. Zo zou ze tijdens de Slag om Arnhem bijvoorbeeld hebben geholpen bij de evacuatie van Britse militairen naar bevrijd gebied. Ook haar biograaf Barry Paris, verspreidde dit soort berichten. Enkele jaren geleden werd echter duidelijk dat de actrice in werkelijkheid nooit voor het verzet werkte

Na de bevrijding werkte Audrey Hepburn samen met haar moeder enige tijd als vrijwilligster in een Arnhems ziekenhuis, om daar gewonde militairen te verzorgen.

Verhuizing naar Londen & ontdekking (1945-1952)

Na de bevrijding van Nederland verhuisde Audrey Hepburn in oktober 1945 naar Amsterdam, omdat hun familiebezit in Arnhem was verwoest. In Londen ging ze balletlessen volgen bij Sonia Gaskell. Ze slaagde er tijdens haar verblijf in Amsterdam in een beurs te bemachtigen, waarmee ze een cursus kon volgen op een balletschool in Londen. Korte tijd later begon ze ook een modellencarrière. In 1948, werd het talent van Hepburn ontdekt. Als achtienjarige speelde ze een kleine rol als KLM-stewardess in de Nederlandse film Nederlands in zeven lessen, dat onder regie stond van Charles H. van der Linden. Hij vond zichzelf Hepsburns ontdekker en gaf haar een halfjaarcontract. Maar een rol in een nieuwe, grotere film zat er in dat half jaar niet in. Filmproducenten begonnen haar nog niet te vinden.

Hepburn besloot hierop van Amsterdam naar Londen te verhuizen, samen met haar moeder. Daar had ze diverse baantjes, onder meer als model en secretaresse. In Londen ging ze verder met het volgen van ballet- en acteerlessen en had Hepburn enkele kleine rollen in films, onder meer in Laughter in Paradise (1951). In 1951, toen ze in Monte Carlo bij filmopnames was van Nous irons à Monte Carlo (1952), vroeg de Franse schrijfster Sidonie-Gabrielle Colette haar om de hoofdrol te spelen voor haar script Gigi. Als theateractrice maakte Hepburn met deze film haar debuut op Broadway. Ze kreeg lovende kritieken en werd, naast ‘ongelofelijk grappig’, door recensenten omschreven als een ‘actrice van topklasse’.

Hollywood, huwelijk en filmcarrière (1953-1967)

Audrey Hepburns optreden in de film Roman Holiday (1953) betekende haar doorbraak in Hollywood. Een jaar later had ze een rol in de film Sabrina. Ook ontving ze dat jaar, in 1954, een Tony Award vanwege haar rol in het toneelstuk Ondine van de Franse toneelschrijver Jean Giraudoux. 1954 was om nog een andere reden gedenkwaardig voor Hepburn, omdat ze toen (op 25 september) in het huwelijksbootje stapte met de Amerikaanse filmproducent, regisseur en acteur Mel Ferrer. Verder sloot ze zich dat jaar als lid aan bij Unicef.

In de jaren 1950 en 1960 maakte Hepburn op de filmset in Hollywood furore en groeide ze uit tot een gewaardeerd actrice en een universeel sekssymbool. De bekendste films waarin ze een prominente rol, vaak de hoofdrol, vervulde, waren: Roman Holiday (geregisseerd door William Wyler, 1953), War and Peace, (1955) The Nun’s Story (1959), Breakfast at Tiffany’s (1961), My Fair Lady (1964), How to Steal a Million Dollars (1966) en Wait Until Dark (1967).

Voor die tijd verdiende Audrey Hepburn als actrice een fenomenaal salaris. Zo kreeg ze alleen al voor haar optreden in de film War and Peace het zeker voor die tijd astronomische bedrag van 350.000 dollar. De kritieken op deze film waren in het algemeen niet positief, maar toch sleepte Hepburn er haar inmiddels derde BAFTA-nominatie (BAFTA = British Academy of Film and Television Arts) en tweede Golden Globe-nominatie mee in de wacht.

Hepburn ontwikkelde zich in deze jaren ook tot een stijlicoon met een mondiale allure. Zo droeg ze in films en in het gewone leven vaak japonnen en jurken van de beroemde Franse couturier Hubert de Givenchy. Ook promootte ze voor hem, als eerste acteur ooit, parfums voor het grote publiek (en voor haar eigen portemonnee).

Uit de schijnwerpers

Na 1967 trad Audrey Hepburn nog maar mondjesmaat als actrice op in Hollywood-films. Haar huwelijk met Mel Ferrer, met wie ze een zoon kreeg liep eind 1968 officieel stuk. Kort na de echtscheiding, op 18 januari 1969, hertrouwde Hepburn met de Italiaanse psychiater Andrea Dotti. Ze kregen samen een zoon maar ook dit huwelijk liep op de klippen, namelijk in 1982. Tijdens dit huwelijk ontmoette Hepburn de Nederlandse acteur Robert Wolders, met wie ze een relatie kreeg. Tot haar dood in 1993 leefde ze met hem samen.

In 1976 vroeg filmproducent Joseph E. Levine de actrice om een belangrijke rol te spelen in de film A Bridge Too Far. Nadat Hepburn het gelijknamige boek van Cornelis Ryan had gelezen, bedankte ze voor de eer. Ze vond deze oorlogsgeschiedenis, die ze in Arnhem tijdens Operatie Market Garden van dichtbij zelf had meegemaakt, te heftig en emotioneel en wilde daarom niet in een film over de historische gebeurtenis spelen.

In 1989 trad Hepburn, kort voordat ze een aanstelling kreeg als speciaal ambassadeur voor Unicef, voor de laatste keer op in een film, getiteld Always.

Audrey Hepburn overleed op 20 januari 1993 in Tolochenaz, een dorp in Zwitserland waar ze toen woonde, in haar slaap aan de gevolgen van darmkanker.

Bronnen ▼