De meeste Nederlanders waren helemaal niet geïnteresseerd in de vraag waar de slaven in Afrika precies vandaan kwamen. De Afrikaanse handelaren leverden slaven, punt uit.
Emeritus hoogleraar Piet Emmer stelt dat moderne morele maatstaven steeds vaker op het verleden worden geprojecteerd waardoor een verwrongen beeld ontstaat van gevoelige historische onderwerpen als kolonialisme, slavernij en migratie. “Geschiedenis dient daarmee als politieke agenda en als excuus. Hoe het werkelijk toeging, hoe anders dan tegenwoordig, dat blijft buiten beeld.”
Kritisch bronnenonderzoek en kennisname van de literatuur zouden hebben verhinderd dat Özdil Johan Maurits zou hebben beschuldigd over de rug van Afrikaanse slaven rijk te zijn geworden. Als er iemand rijk is geworden van de slavenarbeid in Nederlands Brazilië dan waren dat de – meestal Portugese – eigenaren van suikerrietvelden en suikermolens.
Om twee redenen was Nederland tussen 1600 en 1800 een bijzonder land. Anders dan vrijwel alle andere landen in Europa was Nederland een republiek en die regeringsvorm leek lange tijd veel voordelen te bieden. Geen hof, geen adel, maar eenvoudige, hardwerkende handelsfamilies maakten de dienst uit. Politieke vluchtelingen en godsdienstige minderheden zochten vaak hun toevlucht in de Republiek, omdat zij
