Jak Boumans
De Digitale Stad (DDS) is onlangs door Unesco toegevoegd aan het internationale Memory of the World register. Deze lijst omvat culturele en historische documenten en archieven van mondiaal belang. Met het Memory of the World-programma en specifiek het register wil Unesco waardevolle archieven, bibliotheekcollecties en individuele werken bewaren en beschermen tegen verwaarlozing, verval of soms zelfs opzettelijke vernietiging.
Het register bestaat al dertig jaar en creëert bewustzijn over het belang van documentair erfgoed voor het collectieve geheugen van de mensheid. De registratie van De Digitale Stad (DDS) is de eerste keer dat een digitaal item, namelijk een online gemeenschap, in het Memory of the World van Unesco wordt opgenomen.
In het register worden vooral relatief oude stukken voorgedragen. Materiaal dat voldoet aan het beeld dat veel mensen hebben van documentair erfgoed: perkament, handgeschreven stukken, gezeefdrukt papier, verweerde boeken met leren banden. Tegelijkertijd zijn de afgelopen drie, vier decennia grote stappen gezet op digitaal gebied. Niet alleen in het digitaliseren van oud materiaal. Maar ook digitale communities, games en digitale kunst deden hun intrede.
De Digitale Stad (DDS) werd op 15 januari 1994 in Amsterdam gelanceerd als een van de eerste internet gemeenschappen ter wereld. Gebruikers konden er communiceren via chatrooms, virtuele huizen bouwen en deelnemen aan online evenementen. Het was een inspiratiebron voor latere online netwerken. Het Amsterdam Museum startte in 2011 een project om DDS te bewaren en tentoon te stellen. Beeld & Geluid beheert het audiovisuele archief, terwijl de Koninklijke Bibliotheek de reconstructies en documentatie onderhoudt.
Dat de Digitale Stad – juist ook met het verhaal erachter, met webarcheologie en met een enorme inspanning als digital born erfgoed weer tot leven is gewekt – de Unesco-status heeft gekregen, maakt duidelijk dat ook relatief jong en zogenoemd digital born erfgoed in aanmerking komt voor registratie.
~ Jak Boumans
Auteur van Toen digitale media nog nieuw waren: internet in de polder (1967-1997)
