De Utrechtse kleermaker Hendrik Eemkens werd op 10 juni 1562 op het Neude als ketter verbrand. Omdat hij wederdoper was. Op de plek waar hij geëxecuteerd werd, bevindt zich sinds enige tijd een gedenksteen.
Tussen 1534 en 1570 werden er in Utrecht zeker 80 wederdopers veroordeeld. Van hen werden er 43 geëxecuteerd en daarvan is Eemkens zeker de bekendste. Dit vooral dankzij een ets die Jan Luyken van zijn terechtstelling maakte. Deze afbeelding werd opgenomen in de De Martelaersspiegel, een zeventiende-eeuws boek dat de gebeurtenissen rond doopsgezinde martelaren beschrijft. Het boek is nog altijd erg populair, onder meer bij mennonitische gemeenschappen, zoals bijvoorbeeld de Amish. Het boek staat vol verhalen over van mannen en vrouwen die werden omgebracht omwille van hun overtuiging.
Op de ets van Jan Luyken is te zien hoe de beul een zakje buskruit op de borst van de ongelukkige tot ontploffing brengt. Hoewel gruwelijk kwam Eemkens daarmee eigenlijk nog goed weg. Hij was al dood voordat zijn lichaam werd verbrand.
Vervolging
Hendrik Eemkens was ter dood veroordeeld omdat hij in Huis Cranesteyn aan de Oudegracht in Utrecht een verboden godsdienstoefening van wederdopers had bijgewoond. De godsdienstige stroming van deze wederdopers was rond 1530 ontstaan. Wederdopers keerden zich af van de Kerk van Rome, stelden dat alleen volwassenen gedoopt mochten worden en verkondigden dat zij bij het aankomende Laatste Oordeel tot de uitverkorenen zouden behoren.
De stroming was met name populair bij ambachtslieden. De wederdopers werden nog zwaarder vervolgd dan lutheranen. Velen van hen weken daarom uit naar Duitsland. Het bekendste voorbeeld daarvan is waarschijnlijk Jan van Leiden. Deze zestiende-eeuwse wederdoper riep zichzelf uit tot koning, van het kortstondige wederdoperse koninkrijk in Münster.
Boek: Jantje van Leiden
