Soms is het beter om niet vooruit te lopen op bepaalde zaken. Als je nog niet zeker weet dat je een belofte kunt nakomen, beloof dan ook nog niets. Met andere woorden: “verkoop de huid van de beer niet voordat hij geschoten is.”
Deze bekende uitdrukking, die nog geregeld wordt gebruikt, danken we aan de wereld van de jacht, waarbij het belangrijk natuurlijk belangrijk kan zijn om zeker te zijn van een succesvolle jacht, voordat de buit al aan iemand wordt verkocht. Verkoopt de jager de huid (of het vlees) van een dier al voordat hij daadwerkelijk op pad is gegaan, dan kan het gebeuren dat hij zijn belofte niet kan nakomen en in de problemen komt.Â
Voor wat betreft de herkomst van de uitdrukking wordt vaak verwezen naar een fabel van de zeventiende-eeuwse Franse dichter Jean de La Fontaine (1621-1695). In het kort gaat dit fabeltje ongeveer als volgt:
De beer en de huid
“Twee jagers wilden snel geld verdienen. Ze verkochten daarom de huid van een beer aan een bontkoopman, terwijl het dier nog gewoon rond liep in het bos. De twee beweerden dat het om een een enorme beer ging, de koning aller beren, en ze maakten de koopman duidelijk dat die een fortuin aan de beer zou verdienen. Toen een prijs was overeenkomen, trokken de jagers het bos in om het dier te schieten. Zij noemden hem hun beer, maar ’t beest zelf had dit nog niet onderschreven.
Eenmaal in het bos kwam het gevaarlijke dier onverwachts woest op de jagers afstormen af. De ene jager klom snel in een boom, de ander liet zich doodstil op de grond vallen, omdat hij ooit had gehoord dat beren geen dode prooien zouden aanraken. De beer snuffelde aan de jager, dacht dat de man dood was en verdween inderdaad weer het bos. Na afloop vroeg de ene jager aan de ander: ‘Wat fluisterde de beer in je oor?’ Waarop zijn collega antwoordde: Hij zei, dat men de huid niet moet verkoopen, zoolang de beer nog los kan loopen.
In figuurlijke zin wordt de uitdrukking vooral vaak gebruikt om te benadrukken dat het onverstandig kan zijn om geld uit te geven, dat je nog niet hebt verdiend.
In onze moderne tijd zijn er natuurlijk genoeg situaties waarbij de spreekwoordelijke huid al wordt verkocht, voordat de beer geschoten is. Denk bijvoorbeeld aan winkeliers die klanten in staat stellen staat goederen alvast te reserveren, voordat ze daadwerkelijk op de markt zijn verschenen.
Bronnen â–¼
