Specialisten van het AVROTR0S-programma Het Geheim van de Meester gaan de komende maanden De Nachtwacht van Rembrandt van Rijn op ware grootte (379,5 x 453,5 cm) naschilderen. Het project wordt gerealiseerd op een bijzondere locatie: in het Rijksmuseum, recht tegenover het originele werk.
De afgelopen twee jaar hebben wetenschappers het beroemde schilderij van Rembrandt zeer grondig onderzocht. Dit heeft nieuwe informatie opgeleverd over de ontstaansgeschiedenis van het werk. De onderzoeksresultaten staan aan de basis van dit nieuwe project, dat geleid wordt door kunstenaar Lisa Wiersma, wetenschapshistoricus Thijs Hagendijk, materiaaldeskundige Joris Dik en restaurator Michel van de Laar. Voor het project gaan de makers onder meer zelf pigmenten en olie maken. Onderzoeker en schilder Lisa Wiersma spreekt van een “nachtmerrie en droom in een”:
“Het is natuurlijk een idioot plan, maar het is ook heel interessant om een schilderij te reconstrueren dat zo groot is en dat qua voorstelling zo goed en spannend in elkaar zit. Zien hoe zo’n iconisch werk tot stand kan zijn gekomen is natuurlijk iets wat je anders nooit had kunnen meemaken en ook nooit meer mee zult maken.”
Groter
De replica van het schilderij wordt groter dan de versie die momenteel in de eregalerij van het Rijksmuseum te bewonderen is. Het werk van Rembrandt was oorspronkelijk namelijk ook groter. Er werden later stukken afgesneden vanwege een verhuizing van de Kloveniersdoelen naar het Amsterdamse stadhuis. Dankzij een zeventiende-eeuwse kopie van Gerrit Lundens (zie hierboven) is bekend hoe het werk van Rembrandt er aanvankelijk uitzag. De medewerkers Het Geheim van de Meester zullen als zij klaar zijn “met pijn in het hart” dezelfde stukken van het doek afsnijden.
Rijksmuseum-directeur Taco Dibbits kijkt uit naar het ambitieuze project:
“De Nachtwacht is Rembrandts meest ambitieuze schilderij. Nederland houdt van dit werk. De hele wereld houdt van dit werk. Met de nieuwste inzichten uit Operatie Nachtwacht op zak kan nog beter antwoord gegeven worden op de vraag hoe Rembrandt dit meesterwerk heeft geschilderd.”
De reconstructie wordt op de voet gevolgd door de camera. In de winter van 2021 wordt in vier afleveringen verslag gedaan van het project.
Video: De reconstructie van Rembrandts Nachtwacht
Ook interessant: De Nachtwacht, een vroeg staaltje ‘virtual reality’
…of: De meest gedetailleerde foto van de Nachtwacht ooit
Boek: Amsterdam en de Nachtwacht