Wilhelmina Drucker (1847-1925) was veruit de radicaalste, invloedrijkste, intrigerendste feministe van de Nederlandse vrouwenbeweging. Vanaf 1888 wijdde ze zich volledig aan de strijd voor gelijkheid van man en vrouw, met voorbijzien van verschillen naar stand, herkomst, politieke kleur of levensbeschouwing. Aangrijpingspunt vormden de wetten en maatschappelijke conventies die machtsverschillen tussen mannen en vrouwen vastlegden en sanctioneerden. Druckers politiek was er daarbij een van samenwerking en alliantievorming, maar haar compromisloos feminisme bracht haar tegelijk ook in conflict met tal van bewegingen, partijen en personen.
Het leven van Wilhelmina Drucker (1847-1925) was uitzonderlijk. Niet omdat ze opgroeide als buitenechtelijke dochter van een Amsterdamse naaister, Constantia Lensing, en een schatrijke, uit Duitsland afkomstige bankier, Louis Drucker, die Wilhelmina en haar zuster Louise nooit erkende. Dat kwam in die tijd meer voor, al was het ongebruikelijk dat zo’n kind dan toch de achternaam van de vader droeg. Dat de twee zusters na het overlijden van hun vader nauwelijks iets erfden, terwijl de kinderen die hij met een van zijn andere vrouwen had en wel had erkend, onderling een miljoenenerfenis konden verdelen, was vanwege het extreme verschil wel kras, maar op zichzelf ook niet zo bijzonder. Wat wél bijzonder was, is dat de toen 26-jarige Wilhelmina Drucker deze achterstelling niet nam en beschuldigende verhalen ging publiceren om haar oudste halfbroer, Hendrik Lodewijk Drucker, een jurist met politieke ambities, te dwingen een deel van de erfenis aan zijn halfzusters af te staan. Deze afpersingspoging lukte uiteindelijk ook nog: er kwam een schikking die haar voor de rest van haar leven financieel onafhankelijk maakte.
Een uitzonderlijke geschiedenis. Maar wat pas echt uitzonderlijk was, is hoe Drucker dat geld besteedde. Ze stelde het, samen met haar enorme werkkracht en gedrevenheid, in dienst van een radicaal feminisme. Gevormd in de socialistische beweging kwam ze tot de conclusie dat een daarvan onafhankelijke feministische politiek de beste weg was naar haar doel: de bevrijding van vrouwen uit hun stelselmatige onderschikking aan mannen.
Digitaal monument
Was het de financiële onafhankelijkheid die het haar mogelijk maakte die machtsongelijkheid weg te denken? Zeker is dat zij erdoor in staat was tot het eind van haar leven aan dat doel vast te houden.
Op 15 december is een vernieuwde versie gelanceerd van het Wilhelmina Drucker webmonument. Met deze website wil de Wilhelmina Drucker Fundatie de beschikbare informatie over Wilhelmina Drucker bijeenbrengen – over haar leven, haar ideeën, de initiatieven die zij nam, de organisaties waarvan zij deel uitmaakte, haar medestrijdsters, de controverses die zij opriep en het debat dat zij steeds opnieuw aanging.
~ Myriam Everard & Ulla Jansz
Bestuursleden van Stichting Wilhelmina Drucker Fundatie (WDF).