Door de wol geverfd – Herkomst en betekenis

Wie “door de wol geverfd” is, heeft veel ervaring. De persoon in kwestie weet waarover hij het heeft en loopt al een tijdje mee. De uitdrukking kan echter ook een negatieve lading hebben. Van een ervaren inbreker kan men bijvoorbeeld ook zeggen dat deze “door de wol geverfd” is. Waar komt deze uitdrukking eigenlijk vandaan?

Het is niet heel verbazingwekkend: deze uitdrukking vindt zijn herkomst in een gebruik om wol te verven. Zo meldt de bekende Nederlandse taalkundige F.A. Stoett in zijn Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden (1923-1925) hoe men vroeger vaak ruwe wol verfde om het vervolgens pas tot bijvoorbeeld kledingstukken of dekens te verwerken. Hierdoor zou de wol de kleurstof namelijk beter vasthouden.

Volgens Stoett komt de uitdrukking al zeker sinds de zestiende eeuw in ons taalgebied voor, aanvankelijk vooral in de negatieve betekenis en in de vorm “in de wol geverfd zijn”. Sinds de achttiende eeuw wordt vooral de variant “door de wol geverfd” gebruikt.

Boekenrubriek: Taalgeschiedenis

Bronnen