In 1996 werd het Duitsland Instituut Amsterdam (DIA) opgericht, oorspronkelijk om het toen negatieve beeld te corrigeren dat Nederlanders hadden van Duitsland. Sindsdien heeft het DIA zich ontwikkeld tot kenniscentrum over Duitsland.
De ondertitel dekt de inhoud niet helemaal. Sommige bijdragen gaan over Duitsland en de verhouding van het land met de Europese Unie, maar andere artikelen gaan over ontwikkelingen binnen Duitsland, zoals de verhouding tussen het westen en het oosten van het land (Christina Morina) of de veranderingen binnen de politieke partijen (René Cuperus). Al kan gezegd worden dat voor Duitse politici de EU net zo goed een binnenlandse aangelegenheid is:
“Kohl, die de geschiedenis ingaat als kanselier van de Duitse eenheid, zag Duitse en Europese eenheid als twee kanten van één medaille, of misschien beter van één munt.” (189)
Aldus econoom André Szász (1928-2017), in zijn bijdrage over de rol van Duitsland bij het ontstaan van de euro. Daarnaast wijst Jürgens in een van zijn bijdragen erop dat Duitsland, door de hereniging in 1990, letterlijk in het midden van Europa is komen te liggen. Niet alleen geografisch, ook politiek. In 2004 kwam een groot aantal Oost-Europese landen bij de EU en Duitsland kreeg een leidende Europese rol sinds het uitbreken van de kredietcrisis. Waarbij sommige auteurs verschillend lijken te denken over de vraag of Duitsland zich aangepast heeft aan de EU, of juist de EU zoveel mogelijk op Duitse leest probeerde te schoeien.
Periode
Bijzonder aan dit boek is de behandelde periode. Een belangrijk verschil tussen sociale wetenschappers en historici zou zijn dat de eersten ook lopende ontwikkelingen proberen te duiden, terwijl de laatsten bij voorkeur 25 tot 30 jaar laten verstrijken voor ze een onderwerp bestuderen. De Duitse hereniging mag inmiddels net binnen die termijn vallen, maar het boek gaat veelal over zaken die nog recenter zijn. Het accent ligt op de actualiteit van de afgelopen twintig jaar. Het slotartikel van Merkel-biograaf Michèle de Waard gaat zelfs over de euro-crisis van het afgelopen decennium.
Afgezien van de bijdrage van Nijhuis, over het (ten goede) veranderde Duitslandbeeld, gaan alle bijdragen over Duitsland, soms over Duitse buitenlandse politiek. Een vergelijking met Nederland blijft achterwege. Wel kan de lezer die soms zelf maken. Neem de stukken over Duitsland en migratie. In de jaren negentig bleken sommige politici, veelal van CDU-huize, vergelijkbare conclusies te trekken als Frits Bolkestein en Pim Fortuyn op dat moment in Nederland.
Daarnaast is er het stuk van Kees van Paridon over de Duitse economie sinds begin jaren tachtig. In de jaren tachtig hadden beide landen confessioneel-liberale regeringen. Maar waar de kabinetten-Lubbers daadwerkelijk bezuinigden, bleven Duitse hervormingen uit totdat SPD-leider Gerhard Schröder bondskanselier werd (1998-2005).
Duitsers en Fransen
“Als Duitsers en Fransen elkaar zouden begrijpen en perfect met elkaar konden opschieten waren het geen Duitsers en Fransen meer.” (141)
Het merendeel van de artikelen is te volgen voor het brede publiek. Hierbij worden actuele onderwerpen van de afgelopen twintig, zelfs tien, jaar regelmatig vermeld. Dit boek is daarom geschikt voor iedereen met belangstelling voor Duitsland en/of de actualiteit.
Boek: De vleugels van de adelaar – Duitse kwesties in Europees perspectief
Meer boeken over de Duitse geschiedenis
Bekijk dit boek bij:
