Gouden Zaal van het Mauritshuis “schittert” weer

Een serie schilderijen die de Italiaanse kunstenaar Giovanni Antonio Pellegrini in de achttiende eeuw voor de Gouden Zaal van het Mauritshuis maakte is tijdens de verbouwing van het museum gerestaureerd. De vijftien wand- en plafondstukken “schitteren weer”, zo laat het museum donderdag weten.

In 1704 legde een uitslaande brand het gehele interieur van het zeventiende-eeuwse Mauritshuis in de as. Het interieur moest geheel opnieuw ingericht en gedecoreerd worden. Voor de decoratie van de Grote Benedenzaal, zoals de Gouden Zaal toen heette, werd de Italiaanse schilder Giovanni Antonio Pellegrini (1675-1741) gevraagd. Pellegrini was een van de belangrijkste Venetiaanse schilders uit de vroege achttiende eeuw. Het Mauritshuis:

“Zijn schilderijen zijn bijzonder; het zijn de enige Italiaanse stukken die bij ons getoond worden en ze zijn nog in situ, in tegenstelling tot de meeste schilderingen van Pellegrini.”

Na een verbouwing van twee jaar opent het Mauritshuis op vrijdag 27 juni 2014 zijn deuren. Het vernieuwde Mauritshuis verdubbelt in oppervlakte door een ondergrondse uitbreiding naar een gebouw aan de overkant van de straat.

De restauratoren van het Mauritshuis zijn nauw betrokken bij de verbouwing van het museum. Eén van de projecten was de restauratie van de vijftien monumentale schilderijen van Pellegrini uit de Gouden Zaal. Het museum:

“De noodzaak was er: er waren niet veel beschadigingen, maar wel veel oude overschilderingen; de doeken vertoonden vlekken en ze waren sterk vergeeld. De Johan Mauritshuis Compagnie stelde de benodigde extra fondsen ter beschikking.”

Na vernisafname bleek er een mysterieuze grijze waas over de schilderingen te zitten, terwijl de verwachting was dat er een helder schilderij tevoorschijn zou komen. Carol Pottasch, restaurator in het Mauritshuis en projectleider van dit restauratieproject:

“We konden de waas niet meteen interpreteren; het was geen verf, dat was wel duidelijk. Om de schilderijen optimaal te kunnen presenteren, zonder deze waas, moest uitgezocht worden wat de samenstelling van die waas was, zodat dat deze eventueel verwijderd kon worden. Gelukkig kregen we hulp van de medewerkers van het Shell Technology Centre. De chemische analysemogelijkheden waar zij over beschikken hebben we zelf niet in huis.”

In de laboratoria van Shell werd de grijze waas geanalyseerd, zodat deze laag met de juiste middelen veilig verwijderd kon worden. De oorzaak kon zo ook worden verklaard: vermoedelijk ontstond de grijze kleur van de waas door de hout- en kolenkachels die vroeger de Gouden Zaal verwarmden.