De Grebbelinie heeft twee eeuwen lang een belangrijke rol gespeeld in de verdediging van Nederland. De linie wordt maandag door minister Halbe Zijlstra (OCW) bezocht. Hij zal de Grebbelinie dan aanwijzen tot rijksmonument. De minister bezoekt de grootste fortificatie van de Grebbelinie, Fort aan de Buursteeg in Renswoude en Veenendaal. De RCE noemt de verdedigingslinie een
“unieke staalkaart van verdedigingswerken”.
De Grebbelinie loopt vanaf de Nederrijn bij Rhenen noordwaarts tot aan Spakenburg. De linie werd in de achttiende eeuw aangelegd. Het was de bedoeling dat het lage gebied tussen de Grebbeberg en de voormalige Zuiderzee onder water gezet zou kunnen worden wanneer de vijand vanuit het oosten optrok.
In 1794 moest de Grebbelinie de Fransen tegenhouden. Strenge vorst gooide toen echter roet in het eten. De vijandige legers konden zonder problemen de rivieren oversteken aangezien die bevroren waren. Ongeveer anderhalve eeuw later vielen de Duitsers Nederland binnen. De versterkte linie, ook wel de Valleistelling genoemd, vormde toen de Nederlandse hoofdverdediging. De Duitsers gebruikten de linie in 1944 ook. Ze keerden deze toen om. De zogenaamde Pantherstellung moest toen de vanuit het westen naar Duitsland oprukkende geallieerden stoppen.
Cees van ’t Veen, directeur van Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, over de historische verdedigingslinie:
De Grebbelinie omvat drie tijdlagen die vandaag de dag nog volop zichtbaar en herkenbaar zijn. Het is een ingenieus ontworpen verdedigingsstelsel, dat onlosmakelijk met het landschap verbonden is en vanaf de 18e eeuw herhaaldelijk is ingezet. In 1939 werd het gebied tussen Rhenen en Spakenburg nog onder water gezet en is er hevig gevochten. De Grebbelinie is dus een uniek monument.
Enkele jaren geleden startte de provincie Utrecht al het project Grebbelinie Boven Water!. Aan dit programma werken de provincies Utrecht en Gelderland, de gemeenten van de Grebbelinie, het waterschap Vallei & Eem en Staatsbosbeheer aan het weer herkenbaar en beleefbaar maken van de Grebbelinie.
