De man die volgens velen schuldig is aan het ten val brengen van de Russische dynastie der tsaren, werd op 19 januari van het jaar 1869 geboren in het Siberische plaatsje Prokovskoe. Over zijn precieze geboortedatum bestaat in werkelijkheid veel onduidelijkheid, maar het moet ongeveer rond de genoemde datum zijn geweest. Zijn naam betekent in het Russisch ‘de losbandige’.
In 1901 verlaat Raspoetin zijn land als pelgrim. Hij bezoekt Jeruzalem en Griekenland en komt in 1903 uiteindelijk in Sint Petersburg aan. Hier kreeg hij een grote reputatie onder de bevolking als ziener en genezer met profetische krachten. Het uiterlijk van Raspoetin kan meegespeeld hebben in de totstandkoming van zijn status als ziener. Zijn ogen waren zo doordringend dat hij er mensen mee kon hypnotiseren.
Wonderdokter
Als Raspoetin in 1903 als pelgrim in Siberië is, hoort hij dat de jonge tsarevitsj Aleksej, zoon van tsaar Nicolaas II en tsarina Alexandra Fjodorovna, leed aan inwendige bloedingen. Twee jaar later wordt hij gevraagd om aan het hof te komen om de jongen te genezen. Raspoetin lijkt de jongen inderdaad te kunnen helpen. Tijdens zijn aanwezigheid leed de jongen minder pijn en knapte hij zienderogen op.
De tsaar en tsarina, die zielsveel van hun zoon hielden, waren Raspoetin dankbaar en noemden hem ‘onze vriend’ en ‘heilige man’. De familie vertrouwde de pelgrim steeds meer. Met name Alexandra zou hierdoor steeds meer onder zijn invloed zijn geraakt. Ze was er volgens sommigen zelfs van overtuigd dat God tegen haar sprak via de persoon Raspoetin.
Raspoetin werd voor de buitenwereld al snel een controversieel figuur. Hij werd beschuldigd van een wild seksueel leven, zelfs van het verkrachten van een non en zou de tsaar en zijn vrouw te veel in zijn macht hebben. De macht van de keizerlijke familie werd steeds minder serieus genomen. In tal van kranten verschenen spotprenten, waarin de tsaar en zijn vrouw werden afgebeeld als schoothondje van Raspoetin.
De spotprent hiernaast toont Raspoetin met zijn hand op de borst van de tsarina. Volgens velen had Raspoetin dan ook niet alleen een sprituele relatie met de tsatina, maar ook een seksuele.
Eerste Wereldoorlog
Tijdens de Eerste Wereldoorlog wordt Raspoetins positie langzaam onhoudbaar. De tsaar vertrekt als legerleider naar het front en laat de tsarina alleen achter in Sint Petersburg, waar ze nog meer onder de invloed van Raspoetin zou zijn komen. Veel leden van de Russische adel denken dat Raspoetin een Duitse spion is.
Volgens sommige berichten zou Raspoetin op een dag naakt op zijn balkon hebben gestaan en hebben gezwaaid met zijn geslachtsdeel, roepende: “Dit is wat Rusland regeert!”.
Moord
De Russische prins Felix Joesoepov brengt Raspoetin in de nacht van 28 op 29 december uiteindelijk om het leven. De druppel is voor hem vermoedelijk het gerucht dat Raspoetin een oogje op zijn vrouw Irina heeft. Om Raspoetin naar zijn paleis te lokken stuurt hij uit naam van zijn vrouw een uitnodiging naar Raspoetin. Deze komt aan in het paleis in Moika en krijgt van Joesoepov en diens vriend groothertog Dimitri Romanov koffie en vergiftigde taart.
In de taart zou voldoende kaliumcyanide hebben gezeten om een paard mee te doden, maar veel effect leek dat niet te hebben op Raspoetin. Hij voelde zich volgens de berichten niet zo lekker, maar overleed er niet aan. Raspoetin ging uiteindelijk naar buiten waar Joesoepov hem neerschoot. Om er zeker van te zijn dat Raspoetin nu wel zou sterven, werd hij in een tapijt gewikkeld en in een gat in het ijs van de Moika gegooid. Voor hij dat deed zou Joesoepov de penis van de pelgrim af hebben gesneden. Het geslachtsdeel, ongeveer dertig centimeter lang, wordt momenteel op sterk water bewaard in het museum van erotiek in Sint Petersburg. Raspoetins lichaam wordt – nadat het enige tijd later uit het water is gehaald – verbrand.
Het bericht dat Raspoetin niet zou zijn gestorven door de taart, zorgde voor geruchten dat Raspoetin echt buitennatuurlijke krachten had en misschien wel de duivel zelf was. Een verklaring hiervoor kan echter zijn dat kaliumcyanide tijdens het verhitten omgezet wordt in blauwzuurgas, ook giftig, maar vanwege het feit dat dit gas is, wordt het sneller vermengd met lucht en vervliegt het dus.
Cult
De discogroep Boney M scoorde in 1978 een hit met een lied over Raspoetin. In het lied wordt de Rus op humoristische wijze geportretteerd. Een zin uit het liedje: ‘Most people looked at him with terror and fear. But to Moscow chicks he was such a lovely dear’. Het nummer bereikt de achtste plek in de Nederlandse Top 40. Klik hier om de videoclip van dat nummer te bekijken (popup).
