De Hallsteindoctrine (BRD tegen DDR)

De Hallsteindoctrine werd vanaf 1955 toegepast door de Bondsrepubliek Duitsland (BRD, West-Duitsland). De politieke strategie hield in dat er geen diplomatieke betrekkingen werden onderhouden met landen die de Duitse Democratische Republiek (DDR, Oost-Duitsland) erkenden.

De doctrine is vernoemd naar CDU-politicus Walter Hallstein, destijds staatssecretaris van Buitenlandse Zaken in West-Duitsland. Het idee werd echter ontwikkeld door diplomaat-ambtenaar Wilhelm Grewe. De Hallsteindoctrine werd ingevoerd om te voorkomen dat de DDR door andere landen werd erkend als ‘normaal land’. Dit zou een eenwording van de twee Duitslanden namelijk in de weg kunnen staan.

NAVO en Warschaupact

In de geschiedenis van het na-oorlogse Duitsland was 1955 een belangrijk jaar. De BRD werd dat jaar lid van de NAVO. De communistische landen in het Oostblok vormden hetzelfde jaar een eigen militair bondgenootschap: het Warschaupact. De DDR werd toegelaten als een van de leden en werd ook erkend door de Sovjet-Unie. Dit tot onvrede van de BRD, dat probeerde de DDR internationaal gezien zoveel mogelijk te isoleren. In 1955 werd daarom de Hallsteindoctrine afgekondigd.

Konrad Adenauer, de eerste bondskanselier van West-Duitsland, beschouwde de BRD als de enige wettige vertegenwoordigster van Duitsland. Van erkenning van de DDR kon daarom geen sprake zijn. Begin jaren zeventig verloor de doctrine aan betekenis. West-Duitsland knoopte toen zelf diplomatieke betrekkingen aan met de DDR, Polen en andere communistische landen.

Overzichtspagina: Geschiedenis van Duitsland
Overzicht van boeken over de Duitse geschiedenis

Bronnen ▼