Je schaapjes op het droge hebben – Herkomst

Degene die zijn of haar schaapjes op het droge heeft, heeft de financiële zaken goed voor elkaar. De betreffende persoon is ‘binnen’.  

Betekenis van ‘je schaapjes op het droge hebben’

Als je je schaapjes op het droge hebt, heb je genoeg kapitaal opgebouwd om niet meer afhankelijk te zijn van (veel) werken om je kost te verdienen. Mensen die kunnen rentenieren of miljonair zijn hebben dus hun schaapjes op het droge.

Waar komt de uitdrukking vandaan?

Al sinds de vroegmoderne tijd, vanaf de zestiende eeuw, is de uitspraak ‘je schaapjes op het droge hebben’ in de Nederlandse taal bekend. De uitdrukking is afkomstig uit de agrarische geschiedenis. Wanneer boeren hun schaapskudde buitendijks lieten grazen en er werd hoog water verwacht, moesten de schapen naar hoger gelegen gebieden verplaatst worden. Dat kon een plekje op een dijk zijn of een nabijgelegen hoger weiland.

Boeren die op tijd, dus voor de overstroming, hun kudde in veiligheid hadden gebracht, hadden dan hun schaapjes op het droge en dus hun zaakje in orde. En dat betekende dat ze niet bang hoefden te zijn dat ze dieren uit hun kudde verloren.

Geleidelijk is de betekenis van ‘je schaapjes op het droge hebben’ verschoven van ‘je zaken op orde hebben’ naar ‘genoeg financiële middelen hebben om onbezorgd te kunnen leven’.

Vergelijkbare uitdrukkingen

Als alternatieve uitdrukking voor je schaapje op het droge hebben, werd in het verleden ook wel ‘je koetjes op het droge hebben’ gebruik. Zo meldt het Woordenboek der Nederlandsche Taal. De Nieuwe Taalgids meldde in 1917 al dat in het verleden ook ‘je scheepjes op het droge hebben’ in gebruik was.

Verder zijn er nog diverse andere gezegden die met geld en financiën te maken hebben. Denk aan: geld stinkt niet, stinkend rijk zijn of geen cent te makken hebben, geld over de balk smijten of iets op je kerfstok hebben.

Handig: Lijst met historische uitdrukkingen en gezegdes
Boek: 15 eeuwen Nederlandse taal – Nicoline van der Sijs

Bronnen ▼