Karel Brouwer, een veelzijdig artiest

Karel Brouwer (1908-1986) was een veelzijdig artiest die een belangrijke rol speelde in de Nederlandse variété en revuewereld. Hij trad op als jongleur, illusionist, clown, messenwerper, vuurvreter, slangenmens, luchtacrobaat en bedrijfsleider van variétégezelschappen. Samen met zijn vrouw Jopie Kapper vormde hij een duo dat decennialang optrad, in zowel binnen- als buitenland.

De artiest, op 29 januari 1908 in Amsterdam geboren onder de naam Karel Jacob Lodewijk Brouwer, begon zijn carrière als piccolo bij de Witte Bioscoop aan de Nieuwendijk in Amsterdam. Via explicateur Cor Schuring kwam hij in contact met Pim Delabarre, die hem introduceerde bij de Chinezengroep “Choy-San-Hee”.

Karel’s vader, Sierd Douwe Brouwer, sloot in 1919 een contract met de manager van de groep, waardoor Karel zijn eerste stappen in de variétéwereld kon zetten. Na een periode in Frankrijk keerde Karel terug naar Nederland, waar hij bij Variété Faveur optrad met een solonummer dat elementen van het Chinese werk bevatte.

Carrière

Op 7 juli 1926 trouwde Karel met artieste Jopie Kapper. Hun eerste gezamenlijke optreden werd opgetekend in een recensie in het Utrechtsch Provinciaal en Stedelijk Dagblad op 24 december 1929. In de jaren dertig trad het echtpaar regelmatig op in revues door heel Nederland. Enkele bekende producties waarin zij speelden, waren Hoera, we stijgen, Wat zoek je nou?, De kermis en Tropical-Express.

In 1936 was Karel te zien in de Nederlandse speelfilm Kermisgasten, waarin hij speelde naast artiesten als Heintje Davids, Wim Kan en Conny Vonk. Kort voor de Tweede Wereldoorlog trad hij met de revue van Frits Schakels op in Engeland, Zwitserland, Italië en Napels. De inval van Duitsland in Nederland dwong het gezelschap echter om terug te keren.

Oorlogs- en naoorlogse jaren

Tijdens de oorlogsjaren woonden Karel en Jopie in een artiestenpension aan de Amstel in Amsterdam, waar ook Willy Alberti’s familie verbleef. Karel bleef optreden, onder andere in de voorstellingen van Kees Manders in Carré. In 1949 vierde hij zijn vijfentwintigjarig jubileum, een mijlpaal die werd gememoreerd in De Noord-Ooster.

In de jaren vijftig trad Karel samen met Jopie op onder de artiestennaam Niotia en Partner. Een van hun bekendste acts was het humoristische nummer De vrolijke boerderij, oorspronkelijk bedacht door Antoine Mertens.

Jubilea en latere jaren

In 1968 werd Karel in de Brakke Grond te Amsterdam gehuldigd voor zijn vijftigjarig jubileum. Hij werkte in die tijd bij de technische afdeling van de Nederlandse Operastichting en had zomers de leiding over de Vondelparkfeesten. Tot op hoge leeftijd bleef Karel actief in de artiestenwereld. Ondanks slecht zicht voerde hij nog goocheltrucs op in het bejaardentehuis in Langedijk, waar hij samen met Jopie zijn laatste jaren doorbracht.

Jopie Brouwer-Kapper overleed op 7 juli 1985. Karel stierf een jaar later, op 27 juni 1986.

Bronnen ▼