Ketelmuziek – Herkomst en betekenis

Met het woord ketelmuziek wordt letterlijk kabaal bedoeld. Het begrip wordt bijvoorbeeld gebruikt om aan te geven dat ergens een oorverdovend lawaai vandaan komt. Ketelmuziek kan echter ook in figuurlijke zin worden gebruikt.

Bij figuurlijk gebruik heeft men het bijvoorbeeld over chaotische of verwarde verhalen, of opmerkingen die volgens een criticus kant nog wal raken en eigenlijk alleen maar afleiden. De persoon in kwestie zegt maar wat, is eigenlijk niet serieus te nemen en doet zijn of haar uitspraak alleen maar voor de bühne. “Dat is alleen maar ketelmuziek”, kan men dan schamper en afkeurend zeggen.

In de media wordt het woord ook nog geregeld in figuurlijke zin gebruikt. Toen de leden van de politieke partijen GroenLinks en PvdA in oktober 2023 bijvoorbeeld pleitten voor de afschaffing van het koningshuis, kopte De Telegraaf:

’Opheffen monarchie ernst of ketelmuziek?’

Herkomst

Ketelmuziek had vroeger alleen een letterlijke betekenis en verwees naar een oud gebruik, waarbij inwoners van een dorp of stad naar het huis van een bepaald persoon trokken om herrie te maken. De bewoner had zich volgens de ‘ketelmuzikanten’ misdragen en werd daarom getrakteerd op een hels kabaal. Het kleine concert was dus bedoeld om de afkeuring te laten blijken over een bepaald voorval of een uitlating. Men sloeg zo hard mogelijk op ketels en liet al die herrie gepaard gaan met luid geschreeuw.

Het Groningse dorpje Siddeburen kent vandaag de dag nog een ketelmuziek-traditie. Jaarlijks trekken kinderen daar tijdens een optocht verkleed door het dorp en slaan daarbij zo hard ze kunnen op potten, pannen en deksels. Of ze toeteren hard. Als het maar veel herrie maakt…

Bronnen ▼