Michelsbergcultuur – Een neolithische cultuur

De Michelsbergcultuur was een prehistorische, specifiek neolithische cultuur, die gecentreerd was in het huidige zuiden van Nederland, het westen van Duitsland, in België, Noord-Frankrijk, de Bohemen en West-Oostenrijk.

Herkomst van de term Michelsbergcultuur

De Michelsbergcultuur bestond tussen ongeveer 4400 tot 3500 v.Chr. In de Lage Landen bestond deze cultuur specifiek in de periode 4200/4100-3900 v.Chr. De naam Michelsbergcultuur is afkomstig van een berg die in de buurt van Michaelsberg ligt, in Beieren, nabij de plaats Untergrombach in Duitsland. Hier vond een Duitse conservator, Karl August von Cohausen, in 1884 een aantal oude potscherven, die leidden tot een reeks opgravingen in de jaren 1888 tot 1899.

Vanwege de vindplek van de eerste restanten bij het Duitse Michaelsberg, is de prehistorische cultuur die nadien in beeld gekomen is, de Michelsbergcultuur gaan heten. De cultuur is voortgekomen uit de zogenoemde Rössencultuur. Ook zijn er overeenkomsten met de Hazendonkcultuur

Belangrijkste kenmerken van de Michelsbergcultuur

Een typisch kenmerk van de Michelsbergcultuur vormen de beperkt versierde keramische potten, die aan de onderzijde bolvormig zijn. Denk hierbij bijvoorbeeld aan tulpbekers. De Michelsbergcultuur verschilt hierin van de Bandkeramische cultuur, waarbij stippen en strepen in de vorm van een band het belangrijkste kenmerk van het aardewerk vormden. In een andere prehistorische cultuur, de Trechterbekercultuur (bekend vanwege onder meer de hunebedden), had het aardewerk de vorm van trechters. Ook zijn de ononderbroken kringgreppels een kenmerk van de Michelsbergcultuur

Door de vondsten van vuurstenen materialen concluderen archeologen dat er een handelsnetwerk in de tijd van de Michielsbergcultuur heeft bestaan. Uit skeletvondsten is duidelijk geworden dat de doden in de Michielsbergcultuur op een ongeordende manier begraven werden. Bij verschillende graven zijn er grafbijgiften ontdekt, alleen is niet duidelijk of dit doelbewust was of dat het om ‘wegwerpspullen’ gaat.

Bronnen ▼