Bij het Meldpunt Archeologie van Landschap Erfgoed Utrecht is onlangs een bijzondere vondst gemeld: een gouden liefdesring uit de Middeleeuwen. Een dergelijke ring is volgens de instelling nog niet eerder in Nederland gevonden. Het gaat hierbij om een ‘black letter posy ring’ gemaakt in de periode 1375-1550. Een soort liefdespoëziering met een dichtregel of motto in gotisch schrift dat voornamelijk in Engeland werd gemaakt en gebruikt.
De teksten die in deze ringen werden gegraveerd waren vaak lieve teksten – in het genre ‘denk aan mij’, ‘vergeet niet wie je lief hebt’ of ‘ik houd alleen van jou’ – maar soms treft men er ook grappige, cynische of meer cryptische teksten in aan. De nu gevonden ring valt in die laatste categorie en is zelfs zo cryptisch dat onderzoekers nog niet weten of het raadsel van de liefdesring opgelost gaat worden.
Raadsel
Aan de binnenzijde van de ring staan de woorden Amours portent mon cuer à mon ami, ofwel ‘Liefde voert mijn hart naar mijn lief’ gegraveerd. Er is hier gebruik gemaakt van de mannelijke uitgang voor ami en niet de vrouwelijke (à mon amie) wat betekent dat de liefde aan een man gericht is. Maar in de Middeleeuwen werden deze liefdesringen in principe door een man aan een vrouw gegeven, bijvoorbeeld als trouwring, en werd dus een vrouwelijke uitgang gebruikt.
Niet alleen de tekst maar ook de gebruikte afbeeldingen en dichtregel roepen vragen op. Er is tot nu toe nog geen overgeleverd Frans gedicht gevonden waar deze versregel aan te koppelen is. En ook bestaan er geen parallellen van de tekstregel of de afbeeldingen met andere posy-ringen die bijvoorbeeld te zien zijn in het British Museum. Landschap Erfgoed Utrecht:
“Kijkend naar de afbeelding rijst de vraag: gaat het hier om een type jachthond als teken van trouw, of over een panthere d’amour – een liefdespanter met Christelijke betekenis? Op dit moment worden er een aantal theorieën of interpretaties verder onderzocht en gebundeld tot een artikel. Maar of het raadsel van deze geliefden ooit helemaal opgelost wordt? Wie zal het zeggen.”
De vindplaats wordt op verzoek van de anonieme vinder niet bekend gemaakt.
Ook interessant: De ring van Polykrates – Het verhaal volgens Herodotus
Overzicht van boeken over de Middeleeuwen