Het Moederland roept – Moeder Rusland

Bij Wolgograd, het vroegere Stalingrad, staat een enorm standbeeld van een strijdvaardige vrouw met een zwaard in haar hand. Het beeld staat bekend als “Rodina-mat zovjot!”, wat zoveel betekent als “Het Moederland Roept”. Het beeld wordt echter ook vaak “Moeder Rusland” genoemd.

Het vijfentachtig meter hoge beeld werd na acht jaar werken in 1967 voltooid door de Sovjet-beeldhouwer Jevgeni Voetsjetitsj. Het is het grootste standbeeld in Europa.

Het monument is opgericht ter herinnering aan de Slag om Stalingrad en als eerbetoon aan het Rode Leger dat tijdens de Tweede Wereldoorlog grote offers bracht. Tijdens de beruchte gevechten bij Stalingrad sneuvelden ruim een miljoen Russische soldaten en zeker 750.000 Duitsers. Onder het imposante monument liggen de resten van bijna 35.000 ongeïdentificeerde Sovjet-slachtoffers.

Volgens verschillende bronnen stond ene Valentina Izotova symbool voor ‘Moeder Rusland’. Zij was destijds 26 jaar oud en werkte als serveerster in een restaurant in Wolgograd. Aangezien ze geacht werd naakt te poseren, zou Izotova lang getwijfeld hebben voor ze haar medewerking verleende. Volgens andere bronnen poseerde Ekaterina Grebneva voor het immense beeld.

Mamajev Koergan

‘Moeder Rusland’ staat op de Mamajev Koergan (grafheuvel van Mamai), een heuvel die uitzicht biedt op Wolgograd. Het monument is alleen met een trap te bereiken. Deze trap heeft precies tweehonderd treden; een verwijzing naar de tweehonderd dagen die de Slag om Stalingrad duurde. De treden voeren langs een rotswand waarop oude strijdkreten zijn uitgehouwen zoals ‘Als ik sneuvel voel ik mezelf een communist’. Rondom zijn geluidsboxen geplaatst waaruit muziek uit de Sovjet-tijd schalt en mitrailleursalvo’s klinken.

Het monument maakt onderdeel uit van een groter herdenkingscomplex. Vlakbij het standbeeld is bijvoorbeeld een ruimte te vinden met een eeuwige vlam en plaquettes met daarop de namen van 7.200 Sovjet-soldaten die sneuvelden tijdens de gevechten op de strategisch belangrijke heuvel 102.

In de voormalige Sovjet-Unie zijn meer monumenten te vinden met de naam ‘Moeder Rusland’. De versie in Wolgograd is echter de grootste en veruit de bekendste. In China is een replica van het beeld te vinden.

Lees ook: 9 mei 1945 – Dag van de Overwinning
…of: Sovjetmonument in Treptow
Overzicht van Boeken over de geschiedenis van Rusland

Korte video over het standbeeld ‘Het Moederland roept’

Bronnen ▼