Het lijkt er niet op dat de veelbesproken Muur van Mussert in Lunteren op korte termijn aangewezen wordt als rijksmonument. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed liet begin dit jaar aanvankelijk weten een monumentenverzoek te steunen, maar trekt die beslissing nu in. Dat meldt Omroep Gelderland.
De rijksdienst wil, voor het al dan niet akkoord gaan met de toewijzing van de monumentenstatus, eerst wachten op de uitkomsten van een onderzoek naar de herinneringscultuur in Nederland. Daarna zou de betekenis van de muur beter geduid kunnen worden. Volgens indieners van de aanvraag kan een besluit daarmee nog wel twee jaar op zich laten wachten.
Het verzoek om de Muur van Mussert aan te wijzen als monument werd in 2015 ingediend door Erfgoedvereniging Heemschut en enkele lokale historische verenigingen. Tegenstanders vrezen dat de muur een toevluchtsoord voor neo-nazi’s wordt als het bouwwerk de monumentenstatus krijgt.
Het bouwwerk werd in de jaren dertig gebouwd in opdracht van de Nationaal-Socialistische Beweging (NSB) en is gebruikt tijdens beruchte Hagespraken van de politieke partij. Het terrein rondom de gemetselde muur, waar zich ook een spreekgestoelte in bevond, werd ingericht als een soort openluchttheater voor massabijeenkomsten. De NSB liet zich duidelijk inspireren door de rijkspartijdagen van de NSDAP van Adolf Hitler. Momenteel is het bouwwerk zwaar vervallen, waardoor de discussie loopt wat er mee moet gebeuren. Slopen of bewaren?
“Denkmal” & “Mahnmal”
Erfgoedvereniging Heemschut vindt het onbegrijpelijk dat de aanwijzingsprocedure is uitgesteld. Heemschut:
“De Muur is het behouden waard, hij vormt een teken ter herinnering, maar ook van waarschuwing. De Duitse taal geeft dat kernachtig weer in de woorden “Denkmal” èn “Mahnmal”. Ook qua architectuur is “de Muur” het waard om hem te behouden. De architectuur is gebaseerd op de Thingplatz of Thingstätte, zoals die in de dertiger jaren ontworpen werden voor openluchtoptredens.”
De gemeente Ede kan de muur eventueel als gemeentelijk monument aanwijzen. Het heeft echter aangegeven dat niet te willen doen omdat de discussie over het bouwwerk breder is dan alleen Ede. De gemeente wil daarom het besluit van de Rijksdienst afwachten.
Lees ook: Muur van Mussert – Bouwwerk van de NSB
…en: ‘Muur van Mussert’ staat te vervallen
Boek: De muur van Mussert – René van Heijningen