De term nomenklatoera (of nomenklatura) is afkomstig uit het Russisch. Wat betekent dit begrip precies en wat is de oorsprong van het woord nomenklatoera?
Betekenis van nomenklatoera
Het Russische woord nomenklatoera (Номенклатура) betekent letterlijk ‘namenlijst’. Het woord is afgeleid uit het Latijn: nomenclatura. De term wordt in de biologie gebruikt als een classificatie om namen van organismen mee in te delen. Sinds de jaren 1970 wordt het begrip echter ook vaak gebruikt als synoniem voor de Russische bestuurlijke oligarchie, specifiek de communistische partijbonzen.
Oorsprong en herkomst van nomenklatoera
De term nomenklatoera kreeg wereldwijd bekendheid via het werk Nomenklatoera: De heersende klasse van de Sovjet-Unie (1970) van de Russische politieke dissident Michail Sergejevitsj Voslenski (1920-1997). Met de term bedoelde hij de kleine communistische bestuurselite van de Sovjet-Unie en andere Oostbloklanden, die vanaf ongeveer 1945 Oost-Europa bestuurde gedurende de Koude Oorlog. Leden van de nomenklatoera waren allemaal betrokken bij de Communistische Partij, hadden sleutelposities op alle terreinen (overheid, economie, onderwijs en media) en keerden zich tegen het westerse kapitalisme.
Na de Russische Revolutie raakten in het Nederland en in andere talen nog tal van andere Russische woorden bekend die samenhingen met het communisme. Ik citeer Nicoline van der Sijs (2015), Jaarwoordenzoeker ‘Een woord uit elk jaar 1800-heden’:
“…agitprop, apparatsjik, desinformatie, Doema, goelag, intelligentsia, koelak, kolchoz, Komintern, Komsomol, nomenklatoera, politbureau, Pravda, pogrom, samizdat, sovchoz, sovjet, trojka en Tsjeka.”
Lees ook: Top 25 Russische woorden in het Nederlands
…of: Intelligentsia: herkomst en betekenis
Bronnen ▼
Internet
-https://www.britannica.com/science/nomenclature
-http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/nomenklatoera
-https://nl.wikipedia.org/wiki/Nomenklatoera
-https://historiek.net/top-25-russische-woorden-nederlands/67595/
