NOS zet eigen speelfilm over Market Garden uit 1976 online

Een jaar voordat A Bridge Too Far in de bioscoop verscheen, zond de NOS een eigen speelfilm uit over Operatie Market Garden: Arnhem: het verhaal van een ontsnapping. De coproductie met de BBC vertelt hoe de Schotse legerarts Graeme Warrack wist te ontsnappen, nadat hij in 1944 bij Arnhem krijgsgevangen was gemaakt.

Omdat de ontsnapping van Warrack deze maand 75 jaar geleden plaatsvond, heeft de NOS de hele speelfilm uit 1976 zaterdag vanaf online gezet. Daarmee is de film voor het eerst in 36 jaar weer te zien voor het grote publiek.

Ontsnapping

In gevangenschap kreeg kolonel Warrack de leiding over het noodhospitaal dat de Duitsers in de Apeldoornse Willem III-kazerne hadden ingericht voor geallieerde gewonden. Toen na enkele weken de laatste patiënten daar naar Duitsland zouden worden afgevoerd, besloot Warrack een ontsnappingspoging te wagen. Hij had een verborgen leidingruimte in het plafond van zijn slaapkamer gevonden. Toen de Duitsers opdracht gaven het kamp te ontruimen, verborg hij zich daar. Het was zijn bedoeling er de oprukkende geallieerden af te wachten. Toen na twee weken echter bleek dat de bevrijding langer op zich liet wachten dat gepland, sloop Warrack uit zijn schuilplaats en slaagde er na enkele maanden met hulp van het verzet in de Rijn over te steken.

Op de speciale website over 75 jaar Bevrijding die de NOS bijhoudt, kwam het verhaal van Warrack al enkele keren voorbij: één keer toen hij na twee weken zijn schuilplek verliet, één keer toen een massale oversteek van de Rijn mislukte (Pegasus II) en tot slot bij zijn terugkeer in bevrijd gebied.

De film werd indertijd op locatie opgenomen in Arnhem, Apeldoorn en de Veluwse bossen. Het script volgde nauwgezet het boek dat Warrack over zijn vlucht had geschreven, Tocht door het duister (Travel by Dark).

Zo authentiek mogelijk

“De opzet was een zo authentiek mogelijke registratie van Warracks boek te maken”, zei NOS-woordvoerder Stefan Felsenthal destijds.

“Dus Engelsen moesten echt Engelsen zijn, Duitsers moesten door Duitse acteurs worden gespeeld en een Nederlandse boerenfamilie door een echte Nederlandse boerenfamilie. Bovendien mocht niets in de studio worden gefilmd, alles op locatie. Dat stelde de filmploeg wel eens voor problemen want toen het op een van de opnamedagen ineens ging sneeuwen, moest het hele schema worden omgegooid en maakte men van de sneeuw gebruik om meer winterse scènes te draaien.”

In de film van regisseur Clive Rees wordt de rol van Warrack vertolkt door de Engelse acteur John Hallam. Daarnaast spelen de Nederlandse acteurs Marie Louise Stheins, Sacco van der Made en Tom Jansen rollen van verzetsleden.

Ook interessant: Operatie Market Garden: doelen, tijdlijn en gevolgen
Boek: Arnhem 44 – De strijd om de bruggen