Vandaag gaat een groot onderzoek van start waarin historici samen met vrijwilligers de gehele Surinaamse bevolking tussen 1830 en 1950 in kaart proberen te brengen. De onderzoekers willen zo meer inzicht krijgen in de doorwerking van de slavernij en de koloniale tijd in de Surinaamse samenleving.
Het project bouwt voort op de reeds online beschikbaar gemaakte Surinaamse slavenregisters. Ook dit nieuwe onderzoek zal online worden gepubliceerd. Het project is een samenwerking tussen historici van de Radboud Universiteit, de Anton de Kom Universiteit van Suriname en de Nationale Archieven van Suriname en Nederland.
Op basis van een complete inventarisatie van de burgerlijke stand van Suriname uit de periode van 1830-1950, dat is de informatie over alle vrije inwoners van Suriname, willen de onderzoekers het netwerk van Surinaamse samenleving in kaart brengen. Met behulp van akten van geboorte, huwelijk en overlijden krijgen ze inzicht in zaken zoals de geletterdheid van mensen, hun beroep en hun relaties tot elkaar.
Doorwerking slavernij
“Met de publicatie van de Surinaamse burgerlijke stand zal het eindelijk mogelijk te zijn om alle vrije inwoners van Suriname terug te vinden tussen 1830 en 1950, dus ook alle mensen die in 1863 vrijkwamen uit slavernij”, zo vertelt projectleider Coen van Galen, historicus aan de Radboud Universiteit.
Suriname is voor Van Galen ook een model voor andere voormalige koloniale samenlevingen. Doordat de bevolking van Suriname relatief klein was (oplopend van 55.000 mensen rond 1830 tot 177.000 in 1950) en doordat het Nederlandse bestuur in de koloniale tijd vrijwel alles geregistreerd heeft, biedt deze samenleving op een structurele manier inzicht in de doorwerking van slavernij van generatie op generatie. De projectleider:
“In de eerst fase van het project beginnen we met de geboorteaktes. Daar staat onder andere de naam van de aangever (vaak de vader) en moeder en twee getuigen op, hun beroep, leeftijd, woonplaats, en of de kinderen binnen of buiten een huwelijk zijn geboren. Ook zie je of de aangever en getuigen wel of niet geletterd zijn. Als bijvoorbeeld met een kruisje is getekend, gaat het zeer waarschijnlijk om een analfabeet. Zo krijgen we een beeld van de mensen in Suriname en hun netwerk.”
Samenwerking
Van Galen organiseerde enkele jaren samen met Maurits Hassankhan van de Anton de Kom Universiteit van Suriname een vergelijkbaar project rond de Surinaamse slavenregisters. Uit zijn vorige project weet Van Galen dat veel vrijwilligers het een waardevol project vonden.
“De saamhorigheid is heel groot. En door mee te werken leer je heel veel over de mensen en samenleving waarin ze leefden. Voor veel vrijwilligers was het bijna als een sudoku: elk document was een spannende puzzel om op lossen.”
Op instructiebijeenkomsten, zowel online en offline, kunnen de deelnemers oefenen met het ontcijferen van de akten.
Binnen het project moeten meer dan 300.000 pagina’s aan akten worden ingevoerd. ‘We schatten in dat het in totaal wel drie jaar kan duren. We hopen daarom dat zo veel mogelijk vrijwilligers ons willen helpen’, zegt van Galen. Na drie jaar moet er dan een database liggen waarmee verder wetenschappelijk onderzoek kan worden gedaan en waarin iedereen met wortels in Suriname online zijn of haar familie kan opzoeken, inclusief een afbeelding van de geboorte-, huwelijk- en overlijdensakten.
Ook interessant: Surinaamse slavenregisters online toegankelijk
Overzicht van Boeken over slavernij en het slavernijverleden