Historiek
Journalist en historicus Daniela Hooghiemstra vond de brieven in het archief dat is ondergebracht bij het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IIGS) in Amsterdam. Hooghiemstra promoveert vrijdag op haar onderzoek naar Kees Boeke (1884-1966). Deze christen-pacifist stichtte in de jaren twintig een nieuw soort school, De Werkplaats. Deze school ging uit van een filosofie dat afkomst, religie en politieke richting er niet toe deden en – voor een school erg bijzonder – dat leerlingen evenveel te vertellen hadden als leraren. De scholieren luisterden op school naar Bach en ze moesten bijvoorbeeld huishoudelijk werk doen.
Na de Tweede Wereldoorlog gingen de prinsesjes Beatrix, Irene en Margriet naar deze school. Dat de prinsesjes naar De Werkplaats gingen kan bijzonder genoemd worden. Van Kees Boeke was namelijk bekend dat hij geen voorstander was van de monarchie en niets op had met het begrip ´staat´. Daarnaast weigerde hij belasting te betalen.
In de jaren 1950 verlieten de prinsesjes De Werkplaats voortijdig, eerst Beatrix en later ook Irene en Margriet. Lang werd gedacht dat de kinderen de school verlieten door tussenkomst van prins Bernhard. Uit twee brieven van Juliana die Hooghiemstra in het archief van Boeke vond, komt een ander beeld naar voren. Een zelfbewuste Juliana schrijft Boeke dat Beatrix rond haar dertiende wat met haar persoonlijkheid in de knoop zat. Juliana schreef:
“Wij hebben moeten constateren dat Trix’ persoonlijkheid in een knoop zat, die wel precies het tegendeel was van de harmonische ontwikkeling die u nastreeft.”
“Beatrix vond als kind dat zij meer discipline nodig had”, zegt Daniela Hooghiemstra tegenover de NOS. Volgens de schrijfster constateerde Beatrix begin jaren vijftig dat De Werkplaats haar niet ging brengen wat ze zelf nodig achtte.
Beatrix vertrok dus voortijdig, net als wat later ook prinses Irene en Margriet. Voor de prinsesjes werd hierna het Incrementum opgericht, een aparte afdeling van het Baarns Lyceum.
Kees Boeke
Daniela Hooghiemstra promoveert vrijdag op haar onderzoek naar Kees Boeke en zijn Werkplaats. Ze onderzocht wie hij was, wat zijn doel was, en hoe dit doel en zijn persoonlijkheid samenvielen. In haar onderzoek staat ze dus ook stil bij de tijd van de prinsjes in De Werkplaats. Het onderzoek is deze week in boekvorm uitgebracht bij de Arbeiderspers, onder de titel De geest in dit huis is liefderijk. Het leven en De Werkplaats van Kees Boeke (1884-1966).
Overzicht van Boeken over (leden van) het Nederlands koningshuis
